Thực hiện Kế hoạch công tác năm 2019 đã được Bộ trưởng phê duyệt, Cục trưởng Cục Trợ giúp pháp lý ban hành Kế hoạch số 08/KH-CTGPL và Quyết định số 24/QĐ-CTGPL ngày 27/5/2019 về việc kiểm tra công tác trợ giúp pháp lý tại 02 tỉnh Thái Bình, Hưng Yên. Ngày 03 -04/6/2019, Đoàn công tác của Cục Trợ giúp pháp lý do Ông Cù Thu Anh - Phó Cục trưởng làm Trưởng đoàn đã kiểm tra công tác trợ giúp pháp lý tại 02 tỉnh Hưng Yên và Thái Bình.
Tại Hưng Yên, Đoàn công tác đã làm việc với đại diện các thành viên Hội đồng phối hợp liên ngành tỉnh (Tư pháp, Công an, Tòa án, Kiểm sát) về việc triển khai công tác phối hợp TGPL trong hoạt động tố tụng theo Thông tư liên tịch số 10/2018/TTLT-BTP-BCA-BQP-BTC -TANDTC-VKSNDTC (chỉ đạo, hướng dẫn, kiểm tra công tác phối hợp của Hội đồng và từng ngành thành viên Hội đồng; giải thích, chuyển gửi đối tượng, thông báo, thông tin về TGPL; vào Sổ theo dõi vụ việc TGPL trong hoạt động tố tụng; niêm yết các Bảng thông tin về TGPL, Hộp tin về TGPL; tạo điều kiện cho người thực hiện TGPL trong việc tham gia tố tụng…), những khó khăn, vướng mắc, đề xuất, kiến nghị trong hoạt động phối hợp liên ngành về TGPL trong hoạt động tố tụng. Các thành viên của Hội đồng phối hợp liên ngành khẳng định từ năm 2017 đến nay đội ngũ Trợ giúp viên pháp lý của Trung tâm TGPL nhà nước tỉnh Hưng Yên đã tích cực tham gia hoạt động tố tụng (năm 2017: 46 vụ việc; năm 2018: 119 vụ tăng 159%; quý I/2019, Trợ giúp viên của Trung tâm thực hiện 134 vụ việc). Công tác phối hợp được thực hiện thường xuyên, kịp thời, đặc biệt từ khi Ủy ban nhân dân tỉnh đã ban hành văn bản số 1152/UBND-NC ngày 04/5/2018 về tăng cường phối hợp giữa Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát nhân dân, Tòa án nhân dân các cấp, Trại tạm giam, Nhà tạm giữ với Trung tâm trợ giúp pháp lý nhà nước.
Tại buổi làm việc, bên cạnh những kết quả đạt được, để hoạt động phối hợp liên ngành TGPL trong hoạt động TGPL đạt hiệu quả cao trong thời gian tới, đáp ứng nhu cầu TGPL của người dân, các ngành thành viên cũng đưa ra một số giải pháp như: các Trợ giúp viên pháp lý cần không ngừng trau dồi kiến thức, kinh nghiệm tham gia tố tụng, phối hợp chặt chẽ với cơ quan tiến hành tố tụng trong từng giai đoạn tố tụng; nâng cao nhận thức của cán bộ trong từng ngành thành viên về hoạt động TGPL, vai trò, trách nhiệm của mình để từ đó có những hướng dẫn, giải thích cho người dân về quyền được TGPL và phối hợp tốt với Trung tâm TGPL nhà nước.
Đoàn công tác có buổi làm việc với Sở Tư pháp, Trung tâm TGPL nhà nước về công tác TGPL trên địa bàn tỉnh Hưng Yên và trực tiếp kiểm tra sổ sách, hồ sơ vụ việc của Trung tâm. Tại buổi làm việc với Sở Tư pháp, đồng chí Nguyễn Văn Hạ - Phó Giám đốc Sở Tư pháp tỉnh Hưng Yên và Lãnh đạo Trung tâm TGPL nhà nước các tỉnh Hưng Yên trực tiếp báo cáo về công tác TGPL của hai tỉnh nhà. Các thành viên Đoàn kiểm tra đã trực tiếp giải đáp các vướng mắc, kiến nghị trong việc triển khai Phần mềm Quản lý tổ chức và hoạt động TGPL, quan tâm tạo điều kiện cho Trung tâm về cơ sở vật chất, kinh phí...
Trên cơ sở những kết quả đã đạt được trong công tác TGPL ở Hưng Yên, đồng chí Cù Thu Anh - Trưởng đoàn kiểm tra ghi nhận và đánh giá cao bước chuyển biến tích cực, đặc biệt là việc tập trung thực hiện các vụ việc tham gia tố tụng. Qua vụ việc thực hiện hiệu quả các Trợ giúp viên đã truyền thông về vị trí, vai trò của mình và của công tác TGPL. Đồng thời cũng chỉ ra những hạn chế cần khắc phục để công tác TGPL phát triển tốt hơn trong thời gian tới.
Tại Thái Bình, Đoàn công tác đã có buổi làm việc với đại diện Viện Kiểm sát nhân tỉnh, Cơ quan Công an tỉnh, Sở Tài chính tỉnh và đại diện Phòng Bổ trợ của Sở Tư pháp về tình hình thực hiện hoạt động phối hợp TGPL trong hoạt động tố tụng, hoạt động của Hội đồng phối hợp liên ngành của tỉnh cũng như những đề xuất, kiến nghị. Công tác phối hợp TGPL trong hoạt động tố tụng ở Thái Bình đã có những chuyển biến tích cực. Hội đồng phối hợp liên ngành về TGPL trong hoạt động tố tụng đã ban hành Kế hoạch triển khai Thông tư liên tịch 10/2018/TTLT triển khai đến từng ngành thành viên. Quy chế số 01/QCPH/STP-CA-VKSND-TAND ngày 12/12/2018 của Sở Tư pháp, Công an, Tòa án nhân dân, Viện Kiểm sát nhân dân quy định về phối hợp thực hiện TGPL trong hoạt động tố tụng đã được ban hành. Khi có các vụ án liên quan đến người được TGPL, cơ quan công an liên hệ với Trung tâm TGPL để cử người bào chữa.
Bên cạnh những kết quả đạt được trong công tác phối hợp TGPL trong hoạt động tố tụng, đối với các trường hợp không thuộc án chỉ định nhưng có đối tượng là người được TGPL thì cơ quan tiến hành tố tụng giới thiệu người được TGPL cho Trung tâm TGPL còn chưa kịp thời...
Cùng ngày 04/6/2019, Đoàn công tác có buổi làm việc với Sở Tư pháp, Trung tâm TGPL nhà nước Thái Bình về công tác TGPL trên địa bàn tỉnh và trực tiếp kiểm tra sổ sách, hồ sơ vụ việc tham gia gia tố tụng, vụ việc tư vấn của Trung tâm, qua kiểm tra cho thấy mặc dù số lượng vụ việc còn ở mức độ nhưng có một số vụ việc Trợ giúp viên pháp lý đã thực hiện thành công, người được TGPL được chuyển tội danh, chuyển khung hình phạt nhẹ hơn so với mức hình phạt mà Viện kiểm sát truy tố.
Đồng chí Cù Thu Anh - Trưởng Đoàn công tác ghi nhận những nỗ lực, cố gắng của Trung tâm TGPL nhà nước tỉnh Thái Bình, sự quan tâm của Lãnh đạo Sở Tư pháp, đội ngũ viên chức của Trung tâm TGPL có cơ cấu Trợ giúp viên pháp lý hợp lý, đã tập trung thực hiện vụ việc TGPL tham gia tố tụng. Đồng thời, đồng chí cũng đề nghị trong thời gian tới, các cơ quan liên ngành của tỉnh cần thực hiện tốt quy định lập biên bản giải thích về quyền được TGPL và lưu vào hồ sơ vụ việc; đồng thời Trung tâm TGPL chủ động phối hợp với đội ngũ cán bộ tư pháp xã, phường, thị trấn để nắm bắt nhu cầu các đối tượng thuộc diện được TGPL./.
Nguyễn Bích Ngọc - Văn phòng Cục