Ngày 6/9/2020 hệ thống tổ chức trợ giúp pháp lý ở Việt Nam kỷ niệm 23 năm Ngày thành lập. 23 năm với những nỗ lực, cố gắng không ngừng nghỉ, công tác trợ giúp pháp lý đã có nhiều khởi sắc, đang thực sự trở thành chỗ dựa pháp lý tin cậy cho những người yếu thế trong xã hội. Nhân dịp này, Báo PLVN đã phỏng vấn Cục trưởng Cục Trợ giúp pháp lý Cù Thu Anh.
Nhằm bảo đảm quyền và lợi ích của người dân trong tiếp cận công lý, công bằng trong xét xử và trong tranh tụng khi người dân không có đủ khả năng tài chính để thuê luật sư, Đảng và Nhà nước đã ban hành chính sách trợ giúp pháp lý (TGPL) để cung cấp miễn phí cho người được TGPL nhằm bảo đảm tất cả người dân đều bình đẳng trong tiếp cận và sử dụng pháp luật.
Trợ giúp pháp lý là một trong những chính sách được triển khai thực hiện trong các chương trình giảm nghèo theo Nghị quyết số 76/2014/QH13 ngày 24/6/2014 của Quốc hội về tiếp tục đẩy mạnh thực hiện mục tiêu giảm nghèo bền vững đến năm 2020 (sau đây gọi là Nghị quyết số 76/2014/QH13), Nghị quyết số 30a/2008/NQ-CP ngày 27/12/2008 của Chính phủ về Chương trình hỗ trợ giảm nghèo nhanh và bền vững đối với các huyện nghèo (sau đây gọi là Nghị quyết số 30a/2008/NQ-CP), Nghị quyết số 80/NQ-CP ngày 19/5/2011 của Chính phủ về định hướng giảm nghèo bền vững thời kỳ từ năm 2011 đến năm 2020 (sau đây gọi là Nghị quyết số 80/NQ-CP). Sau gần 10 năm triển khai thực hiện các Nghị quyết nêu trên, công tác trợ giúp pháp lý trong các chương trình giảm nghèo đã đạt được một số kết quả như sau:
Thực hiện Thông tư liên tịch số 10/2018/TTLT-BTP-BCA-BQP-BTC-VKSNDTC-TANDTC ngày 29/6/2018 của Bộ Tư pháp, Bộ Công an, Bộ Quốc phòng, Bộ Tài chính, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao và Tòa án nhân dân tối cao quy định thực hiện trợ giúp pháp lý (TGPL) trong hoạt động tố tụng (Thông tư)
Việt Nam là nước có tỷ lệ người khuyết tật cao so với tổng dân số (khoảng 6,2 triệu người, chiếm 7,06% dân số từ 2 tuổi trở lên, trong đó 58% là nữ; 28,3% là trẻ em; gần 29% khuyết tật nặng và đặc biệt nặng, khoảng 10% người khuyết tật thuộc hộ nghèo), nên trong những năm qua Đảng và Nhà nước đã dành nhiều sự quan tâm, chăm lo cho người khuyết tật nhằm bảo đảm quyền và phát huy vai trò của người khuyết tật trong xã hội.
Hoạt động trợ giúp pháp lý (TGPL) thời gian qua đã góp phần tăng cường khả năng tiếp cận pháp luật, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người nghèo và một số nhóm đối tượng yếu thế trong xã hội. Tuy nhiên, nhìn lại TGPL còn rất nhiều khó khăn, trong đó nhiều người còn chưa biết đến hoạt động TGPL.