Thực hiện Chương trình phối hợp số 1603/CTPH-BTP-TANDTC ngày 19/5/2022 giữa Bộ Tư pháp và Tòa án nhân dân tối cao về người thực hiện trợ giúp pháp lý (TGPL) trực tại Tòa án nhân dân (TAND), ngày 28/12/2022, Sở Tư pháp và Tòa án nhân dân tỉnh Quảng Bình đã thống nhất ban hành Chương trình phối hợp số 3870/CTPH-STP-TAND về người thực hiện TGPL trực tại TAND hai cấp trên địa bàn tỉnh.
Căn cứ tình hình thực tiễn tại địa phương, Chương trình phối hợp về người thực hiện TGPL trực tại TAND quy định hai hình thức trực đó là trực tại trụ sở Tòa án và trực qua điện thoại. Đối với hình thức trực tại trụ sở Tòa án, Trung tâm trợ giúp pháp lý nhà nước tỉnh Quảng Bình cử các Trợ giúp viên pháp lý, Chuyên viên pháp lý của Trung tâm thực hiện việc trực tại trụ sở của TAND tỉnh (02 buổi/tuần); tại trụ sở TAND huyện Lệ Thủy (02 buổi/tuần); tại trụ sở TAND các huyện Minh Hóa, Tuyên Hóa, Quảng Trạch và thị xã Ba Đồn (04 buổi/tuần/đơn vị). Đối với hình thức trực qua điện thoại, Trung tâm trợ giúp pháp lý nhà nước phối hợp với TAND hai cấp trên địa bàn tỉnh tiến hành thực hiện niêm yết danh sách người trực qua điện thoại tại trụ sở TAND tỉnh và TAND của 08 huyện, thị xã, thành phố.
Về cơ chế triển khai thực hiện, đối với phương thức trực tại trụ sở TAND: người tiến hành tố tụng, công chức TAND làm việc tại các bộ phận tiếp nhận hồ sơ khởi kiện, giải quyết vụ việc, nếu phát hiện có người thuộc diện được TGPL thì giới thiệu họ hoặc người thân thích của họ tới gặp người trực; thông tin, thông báo về TGPL được chuyển đến cho người trực. Đối với phương thức trực qua điện thoại, người tiến hành tố tụng, công chức TAND khi tiếp nhận hồ sơ, giải quyết vụ việc, nếu phát hiện người thuộc diện được TGPL thì thông tin và cung cấp số điện thoại của người được TGPL hoặc người thân thích của họ ngay cho người trực. Đồng thời, hướng dẫn người thuộc diện được TGPL hoặc người thân thích của họ đến nơi niêm yết danh sách, số điện thoại của người trực để họ chủ động liên lạc nếu có nhu cầu được TGPL. Bên cạnh đó, người trực khi tiếp nhận thông tin, yêu cầu từ người tiến hành tố tụng, công chức TAND, từ người thuộc diện được TGPL, người thân thích của họ hoặc từ cơ quan, tổ chức khác thì có trách nhiệm liên hệ với người được thông tin để thực hiện các thủ tục liên quan đến TGPL.
Việc triển khai Chương trình phối hợp về người thực hiện TGPL trực tại TAND hai cấp trên địa bàn tỉnh Quảng Bình nhằm bảo đảm tiếp cận hoạt động TGPL kịp thời trong tố tụng cho người bị buộc tội, bị hại, đương sự thuộc diện được TGPL. Bảo đảm đối tượng thuộc diện TGPL trong các vụ việc mà TAND thụ lý được giải thích đầy đủ, được tiếp cận, cung cấp và sử dụng dịch vụ TGPL kịp thời; tăng cường công tác phối hợp giữa Trung tâm trợ giúp pháp lý nhà nước với TAND trong hoạt động TGPL, đặc biệt là trong việc thông tin, thông báo về TGPL.
Phan Trọng Hùng - Trung tâm TGPL nhà nước tỉnh Quảng Bình