Thực hiện Kế hoạch công tác trợ giúp pháp lý năm 2014 đã được Giám đốc Sở Tư pháp phê duyệt, trong 6 tháng đầu năm, Trung tâm Trợ giúp pháp lý (TGPL) nhà nước tỉnh Quảng Ngãi đã tập trung triển thực hiện khai đồng bộ các hoạt động TGPL trên địa bàn tỉnh và đã đạt được những kết quả đáng khích lệ, bước đầu đáp ứng được nhu cầu TGPL ngày càng tăng của người dân, góp phần nâng cao hiểu biết pháp luật, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đối tượng được trợ giúp pháp lý.
Những con số đáng ghi nhận trong 06 tháng đầu năm
Trong 06 tháng đầu năm 2014, Trung tâm đã thực hiện được 856 vụ việc TGPL; trong đó, có 82 vụ việc đại diện, bào chữa (Trợ giúp viên pháp lý thực hiện 45 vụ và luật sư - cộng tác viên thực hiện 37 vụ); 774 vụ việc tư vấn pháp luật. Tổng số lượt người được TGPL là 869 người; trong đó, có 307 người nghèo, 158 người có công với cách mạng, 389 người đồng bào dân tộc thiểu số, 05 người khuyết tật, 07 người già cô đơn không nơi nương tựa và 03 trẻ em.
Về công tác tham mưu, xây dựng kế hoạch, chương trình: Căn cứ các văn bản chỉ đạo, điều hành của Chính phủ, Bộ Tư pháp, hướng dẫn chuyên môn nghiệp vụ của Cục Trợ giúp pháp lý, Trung tâm TGPL đã chủ động, kịp thời nghiên cứu, tham mưu cho Giám đốc Sở trình UBND tỉnh ban hành nhiều văn bản trong hoạt động TGPL như: Chỉ thị về việc tăng cường công tác TGPL trên địa bàn tỉnh Quảng Ngãi, Kế hoạch triển khai thực hiện chính sách TGPL cho người khuyết tật trên địa bàn tỉnh năm 2014, Quyết định ban hành Kế hoạch kiểm tra công tác phối hợp liên ngành về TGPL trong hoạt động tố tụng trên địa bàn tỉnh năm 2014, Báo cáo sơ kết 02 năm triển thực hiện Chiến lược phát triển trợ giúp pháp lý ở Việt Nam trên địa bàn tỉnh,… Bên cạnh đó, Trung tâm còn tham gia góp ý, xây dựng các văn bản của Sở Tư pháp với các Sở, ban ngành liên quan trong lĩnh vực trợ giúp pháp lý.
Công tác TGPL lưu động, tư vấn pháp luật tại cơ sở: Trong 06 tháng đầu năm 2014, Trung tâm TGPL phối hợp với Phòng Tư pháp các huyện: Sơn Tây, Trà Bồng, Sơn Hà, Ba Tơ, Minh Long, Tây Trà, Bình Sơn, Mộ Đức, Đức Phổ, Tư Nghĩa và Nghĩa Hành chức thành công 97 đợt TGPL lưu động, với 7.000 người tham dự. Qua các đợt TGPL lưu động, Trợ giúp viên pháp lý của Trung tâm đã kịp thời tư vấn giải đáp pháp luật cho hơn 388 đối tượng, những vướng mắc trong lĩnh vực pháp luật như: Đất đai, dân sự, hình sự, khiếu nại, tố cáo, chế độ chính sách, hôn nhân và gia đình, giao thông đường bộ… của người dân đều được giải đáp, hướng dẫn cụ thể theo quy định của pháp luật.
Sinh hoạt Câu lạc bộ TGPL: Ngay từ đầu năm, căn cứ vào nguồn kinh phí thực hiện Quyết định số 52/2010/QĐ-TTg và ngân sách địa phương cấp, Trung tâm TGPL đã chủ động phối hợp, hướng dẫn UBND cấp xã thuộc 06 huyện nghèo kiện toàn các Câu lạc bộ TGPL ở cơ sở (64 xã được cấp kinh phí theo Quyết định số 52/2010/QĐ-TTg). Đồng thời, cử Trợ giúp viên pháp lý tham gia sinh hoạt và hướng dẫn Thành viên Ban Chủ nhiệm Câu lạc bộ cách thức, nội dung tổ chức sinh hoạt theo quy định. Đến nay, 64 Câu lạc bộ TGPL thuộc 06 huyện nghèo đã đi vào hoạt động ổn định, hiệu quả, phát huy tốt vai trò là kênh thông tin pháp luật cho người dân vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số (với định kỳ mỗi tháng sinh hoạt 1 lần).
Công tác tham gia tố tụng, đại diện ngoài tố tụng: Trên cơ sở đơn yêu cầu TGPL của các đối tượng được TGPL miễn phí và giới thiệu của các cơ quan tiến hành tố tụng trên địa bàn tỉnh, thời gian qua, Giám đốc Trung tâm đã ban hành 82 Quyết định cử Trợ giúp viên pháp lý, Luật sư cộng tác viên TGPL tham gia tố tụng, đại diện ngoài tố tụng kịp thời bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho 82 đối tượng. Những vụ việc do Trợ giúp viên pháp lý và Luật sư cộng tác viên trợ giúp pháp lý tham gia luôn đạt chất lượng theo Bộ tiêu chuẩn và được các cơ quan tiến hành tố tụng ghi nhận, đánh giá cao.
Về đánh giá chất lượng vụ việc: Từ đầu năm đến nay, Trợ giúp viên pháp lý của Trung tâm đã thực hiện đánh giá 231 vụ việc TGPL theo Bộ tiêu chuẩn đánh giá chất lượng vụ việc của Bộ Tư pháp; trong đó, có 102 vụ việc đạt chất lượng tốt, 124 vụ việc đạt chất lượng và 05 vụ việc không đạt chất lượng.
Công tác tập huấn, bồi dưỡng đội ngũ người thực hiện TGPL: Nhằm kiện toàn đội ngũ người thực hiện TGPL ở cơ sở, nâng cao kỹ năng TGPL cho các đối tượng là người đồng bào dân tộc thiểu số, người khuyết tật, trong 6 tháng qua, Trung tâm đã tổ chức thành công 04 lớp tập huấn kỹ năng TGPL cho đội ngũ cộng tác viên trợ giúp pháp lý và thành viên các Câu lạc bộ TGPL với mỗi lớp tập huấn có từ 70-90 người tham gia; tham mưu cho Giám đốc Sở Tư pháp cử 04 viên chức Trung tâm có đủ điều kiện tham gia lớp đào tạo nghề luật sư và bồi dưỡng nghiệp vụ TGPL nhằm tạo nguồn bổ nhiệm Trợ giúp viên pháp lý.
Hoạt động truyền thông, thông tin về TGPL: Thời gian qua, Trung tâm TGPL luôn quan tâm, chú trọng đẩy mạnh các hoạt động truyền thông, thông tin về TGPL với nhiều hình thức đa dạng, phong phú như: Xây dựng các chuyên mục về TGPL trên Đài phát thanh – truyền hình, báo địa phương; đặt Bảng thông tin về TGPL tại UBND các xã, phường, thị trấn, nhà Văn hóa các khu dân cư, thôn, làng, bản,… và các cơ quan tiến hành tố tụng (đặt được 42 Bảng thông tin); in ấn các loại tờ gấp pháp luật về hoạt động trợ giúp pháp lý cấp phát cho nhân dân, nhất là ở vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc (cấp phát hơn 5.000 các loại tờ rơi, tờ gấp pháp luật). Bên cạnh đó, từ những kết quả thực tiễn mà hoạt động TGPL mang lại cho người nghèo, đồng bào dân tộc thiểu số, các đối tượng chính sách cũng như công tác xóa đói - giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới nên thời gian qua, Trung tâm luôn nhận được sự đồng tình ủng hộ, phối hợp của các Sở, ban, ngành liên quan, nhất là cơ quan thông tin đại chúng địa phương.
Hoạt động phối hợp liên ngành: Công tác phối hợp về TGPL trong hoạt động tố tụng thời gian qua luôn được các cơ quan tiến hành tố tụng quan tâm triển khai thực hiện kịp thời. Trong quá trình điều tra, truy tố, xét xử, các cơ quan tiến hành tố tụng đã giới thiệu cho các đối tượng thuộc diện được trợ giúp pháp lý (15 đối tượng) biết về quyền, nghĩa vụ của mình và hướng dẫn thủ tục yêu cầu trợ giúp pháp lý; đồng thời, chủ động yêu cầu cử người bào chữa và tạo điều kiện cấp Giấy chứng nhận bào chữa, bảo vệ cho Luật sư là cộng tác viên của Trung tâm và Trợ giúp viên pháp lý theo quy đinh.
Để thực hiện tốt nhiệm vụ 06 tháng cuối năm
Để phát huy, kế thừa những thành quả đạt được nêu trên, đồng thời triển khai thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ trong thời gian đến, Trung tâm TGPL nhà nước tỉnh Quảng Ngãi tiếp tục tổ chức thực hiện đồng bộ các nhiệm vụ sau: Đẩy mạnh công tác tuyên truyền sâu rộng hoạt động TGPL đến toàn thể công chức, viên chức, người lao động của Trung tâm và nhân dân trên địa bàn tỉnh; xây dựng, củng cố và kiện toàn đội ngũ người thực hiện TGPL, nhất là đội ngũ Trợ giúp viên pháp lý và Luật sư cộng tác viên trợ giúp pháp lý; triển khai thực hiện kịp thời và có hiệu quả các chính sách TGPL cho người nghèo, đồng bào dân tộc thiểu số (Quyết định số 52/2010/QĐ-TTg và Quyết định số 59/2012/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ) và Kế hoạch năm 2014 triển khai thực hiện chính sách trợ giúp pháp lý cho người khuyết tật(Quyết định Số 640/QĐ-BTP ngày 21/3/2014 của Bộ trưởng Bộ Tư pháp); thực hiện tốt việc đánh giá chất lượng vụ việc TGPL theo Bộ Tiêu chuẩn; thu hút các nguồn lực tham gia TGPL và tăng cường mối quan hệ phối hợp giữa các cơ quan liên quan với tổ chức thực hiện trợ giúp pháp lý,… Bên cạnh đó, công tác kiểm tra, giám sát việc thực hiện các quy định của pháp luật trong hoạt động TGPL cũng được tăng cường, kịp thời xử lý nghiêm các hành vi, biểu hiện tiêu cực trong quá trình thực hiện TGPL cho đối tượng./.
PTQ