Những năm qua, công tác trợ giúp pháp lý (TGPL) cho đồng bào dân tộc thiểu số (ĐBDTTS) trên địa bàn tỉnh đã được Trung tâm Trợ giúp pháp lý nhà nước (TGPLNN) tỉnh triển khai hiệu quả, đóng góp quan trọng trong việc bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của ĐBDTTS; nâng cao hiểu biết pháp luật, ý thức chấp hành pháp luật trong đồng bào, góp phần giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội tại địa phương.
Từ khoảng tháng 1/2022, anh Hồ V.A. (SN 1993, dân tộc Bru-Vân Kiều ở bản Ploang, xã Trường Sơn, Quảng Ninh) mua 1 mảnh đất rừng sản xuất của ông Hồ V.L. Sau khi thực hiện giao dịch mua bán đất, chưa xác định rõ địa giới của mảnh đất mới mua, chưa làm thủ tục chuyển nhượng theo quy định, anh A. đã thuê người chặt phát cây rừng làm rẫy trồng keo tràm dẫn đến việc chặt phá cây rừng trái phép với diện tích 1,75ha tại khoảnh 91 tiểu khu 337 do UBND xã Trường Sơn quản lý.
Tại phiên tòa sơ thẩm, Viện Kiểm sát nhân dân huyện Quảng Ninh đã truy tố bị cáo Hồ V.A. về tội “Hủy hoại rừng” theo khoản 2, Điều 243 Bộ luật Hình sự (BLHS). Hội đồng xét xử (HĐXX) quyết định tuyên bị cáo Hồ V.A. phạm tội “Hủy hoại rừng” và xử phạt 24 tháng tù. Bị cáo A. đã có đơn kháng cáo.
Tại phiên tòa phúc thẩm, trợ giúp viên pháp lý (TGVPL) đã trình bày phân tích các tình tiết liên quan đến nguyên nhân, nhân thân, trình độ nhận thức của bị cáo (bị cáo thuộc hộ nghèo, lao động chính trong gia đình, hành vi phạm tội là do lỗi vô ý, có nơi cư trú rõ ràng, nhân thân tốt, khắc phục hậu quả ở giai đoạn phúc thẩm, bị hại là UBND xã Trường Sơn có văn bản đề nghị cho bị cáo được hưởng án treo…). Từ đó, TGVPL đề nghị HĐXX áp dụng: Điểm đ, khoản 2, Điều 243; điểm b, s, khoản 1; khoản 2, Điều 51; Điều 54; Điều 65 BLHS; Điều 355, 357 Bộ luật Tố tụng Hình sự xử phạt bị cáo 24 tháng tù nhưng cho hưởng án treo.
HĐXX quyết định chấp nhận kháng cáo của bị cáo Hồ V.A., sửa bản án hình sự sơ thẩm Tòa án nhân dân huyện Quảng Ninh về phần hình phạt. Xử phạt bị cáo Hồ V.A. 24 tháng tù cho hưởng án treo về tội “Hủy hoại rừng”.
Trung tâm TGPLNN tỉnh tăng cường truyền thông về TGPL ở vùng ĐBDTTS và miền núi.
Một vụ án liên quan đến ĐBDTTS được TGPL thành công khác là vụ anh H.Y. (bản Hang Chuồn-Nà Lâm, xã Trường Xuân, Quảng Ninh) có lời qua tiếng lại, đánh anh H.V.H. (bản Hang Chuồn-Nà Lâm) gây thương tích 5% vào ngày 12/4/2023. Anh Y. bị khởi tố về tội “Cố ý gây thương tích” theo quy định tại điểm a, khoản 1, Điều 134 BLHS. Anh H. yêu cầu anh Y. bồi thường số tiền 17 triệu đồng, anh Y. chấp nhận và thực hiện xong việc bồi thường.
Trên cơ sở đơn yêu cầu TGPL của anh Y., ngày 14/6/2023, Trung tâm TGPLNN tỉnh đã ban hành quyết định cử TGVPL tham gia tố tụng để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho anh Y. TGVPL nắm được thông tin bị cáo và bị hại trong vụ án là anh em rể với nhau, vụ việc xảy ra không có mâu thuẫn gì lớn, nguyên nhân chủ yếu là do bị cáo say rượu dẫn đến không làm chủ được bản thân.
Sau khi vụ việc xảy ra, bị cáo Y. cũng đã nhận thức được hành vi của mình, chủ động xin lỗi và bồi thường thiệt hại theo yêu cầu. Do đó, TGVPL bào chữa cho bị cáo cũng như TGVPL bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho bị hại đã gặp hai bên để phân tích, vận động các bên hòa giải, thỏa thuận để anh H. rút đơn yêu cầu khởi tố vụ án.
Lần đầu tiên, anh H. đồng ý, nhưng sau khi tham khảo ý kiến của vợ, anh không đồng ý việc rút đơn. Sau đó, TGVPL tiếp tục gặp hai bên để làm việc, vận động anh H. suy nghĩ lại. Trước khi phiên tòa sơ thẩm diễn ra, TGVPL tiếp tục thuyết phục anh H. và anh đã đồng ý. Tại phiên tòa sơ thẩm, anh H. đã trình bày rút yêu cầu khởi tố vụ án. Tòa án nhân dân huyện Quảng Ninh đã ban hành quyết định đình chỉ vụ án hình sự đối với bị cáo Y.
|
Năm 2024, Trung tâm TGPLNN tỉnh đã biên soạn in ấn 6.500 tờ rơi về pháp luật TGPL để cấp phát tại các hội nghị truyền thông về TGPL; lắp đặt 34 bảng thông tin về TGPL tại trụ sở UBND các xã và nhà văn hóa, nhà sinh hoạt cộng đồng thôn/bản thuộc UBND các xã vùng ĐBDTTS và miền núi.
|
Theo Giám đốc Trung tâm TGPLNN tỉnh Nguyễn Bá Thành, tính riêng năm 2024, trung tâm đã thực hiện TGPL hoàn thành 23 vụ việc trong tham gia tố tụng, TGPL cho 23 người là ĐBDTTS sinh sống trên địa bàn tỉnh. Trung tâm luôn bảo đảm cho người DTTS được TGPL bằng tiếng dân tộc của mình trong trường hợp họ yêu cầu hoặc không nói được tiếng Việt; đồng thời, đơn giản hóa thủ tục hành chính, cách thức thực hiện TGPL phù hợp. Qua đó, tạo điều kiện thuận lợi cho người DTTS tiếp cận và thụ hưởng dịch vụ TGPL. Trung tâm cũng luôn tạo điều kiện thuận lợi và chủ động gặp người có yêu cầu là người DTTS để thực hiện TGPL.
Ngoài ra, trung tâm đã triển khai các hoạt động truyền thông pháp luật về TGPL, trong đó, chú trọng các hình thức tuyên truyền phù hợp với đặc điểm, địa bàn người DTTS lồng ghép với Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế-xã hội vùng ĐBDTTS và miền núi. Năm 2024, trung tâm đã tổ chức 10 hội nghị tập huấn, hội nghị chuyên đề cho 923 người tham dự, phát hành tờ rơi để thực hiện truyền thông về pháp luật TGPL.
Các đối tượng tham gia tập huấn là già làng, trưởng bản, người có uy tín trong cộng đồng, cán bộ cơ sở và tổ chức, cá nhân liên quan. Thời gian tới, trung tâm sẽ tiếp tục đẩy mạnh các giải pháp nhằm nâng cao hơn nữa chất lượng công tác TGPL đối với ĐBDTTS, chú trọng công tác phối hợp và đổi mới, sáng tạo hình thức, nội dung tuyên truyền về TGPL.
Mai Nhân
Nguồn: Báo Quảng Bình