Thực hiện kế hoạch công tác của Ngành Tư pháp Ninh Bình và kế hoạch hoạt động trợ giúp pháp lý (TGPL) trên địa bàn tỉnh; được sự quan tâm chỉ đạo của Cục TGPL – Bộ Tư pháp, Lãnh đạo Sở Tư pháp, sự phối kết hợp của các ban, ngành, đoàn thể trên địa bàn tỉnh, bám sát chương trình công tác của Bộ Tư pháp, tình hình kinh tế - xã hội của địa phương, phát huy những kết quả đạt được của năm 2016, ngay từ đầu năm 2017, Trung tâm TGPL Nhà nước tỉnh Ninh Bình (Trung tâm) đã triển khai thực hiện đồng bộ các nhiệm vụ được giao theo chức năng của đơn vị, xây dựng chương trình kế hoạch công tác năm, kế hoạch công tác trong từng tháng, quý…công tác TGPL trên địa bàn tỉnh đã đạt được những kết quả đáng ghi nhận.
Trung tâm đã tham mưu Sở Tư pháp trình UBND tỉnh ban hành kế hoạch tổ chức thực hiện TGPL trên địa bàn tỉnh Ninh Bình theo Quyết định số 32/2016/QĐ-TTg ngày 8/8/2016 của Thủ tướng Chính phủ ban hành chính sách TGPL cho người nghèo, đồng bào dân tộc thiểu số tại các huyện nghèo, xã nghèo, thôn, bản đặc biệt khó khăn giai đoạn 2016-2020 và hỗ trợ vụ việc tham gia tố tụng có tính chất phức tạp hoặc điển hình; Tham mưu Sở Tư pháp ban hành kế hoạch thực hiện TGPL năm 2017 trên địa bàn tỉnh; thực hiện chính sách TGPL cho người khuyết tật, nạn nhân bị mua bán người, người nhiễm HIV trên địa bàn tỉnh; tổ chức các hoạt động hướng tới kỷ niệm 20 năm thành lập tổ chức TGPL; Tham mưu Hội đồng phối hợp TGPL trong hoạt động tố tụng tỉnh ban hành Kế hoạch phối hợp TGPL trong hoạt động tố tụng trên địa bàn tỉnh…
Trong 6 tháng đầu năm 2017, công tác TGPL đã đạt được những kết quả nhất định, góp phần nâng cao hiểu biết pháp luật, giúp người dân tiếp cận được với các dịch vụ pháp lý miễn phí: thực hiện TGPL miễn phí 290 vụ việc (10 vụ việc tham gia tố tụng) chủ yếu thuộc các lĩnh vực dân sự, hình sự, đất đai, hôn nhân gia đình, chính sách xã hội…cho 290 người. Các vụ việc trên đã được Trung tâm kịp thời cử Trợ giúp viên pháp lý, luật sư là cộng tác viên tham gia thực hiện bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp cho người được TGPL đặc biệt là các vụ việc tham gia tố tụng.
Công tác truyền thông về hoạt động TGPL cũng được Trung tâm chú trọng đẩy mạnh. Trung tâm đã tổ chức truyền thông về hoạt động TGPL, tư vấn pháp luật tại 29 thôn, bản đặc biệt khó khăn, 5 xã bãi ngang ven biển, 5 xã đặc biệt khó khăn trên địa bàn tỉnh theo Quyết định số 32/2016/QĐ-TTg ngày 08/8/2016 của Thủ tướng Chính phủ cho 1.950 người dân tham dự.
Việc tổ chức sinh hoạt của các Câu lạc bộ TGPL trên địa bàn tỉnh vẫn được duy trì thường xuyên, hiện toàn tỉnh có 44 Câu lạc bộ TGPL, các câu lạc bộ sinh hoạt đều đặn theo định kỳ 1 tháng/lần, nhằm tuyên truyền những văn bản pháp luật mới, đồng thời giải quyết những vướng mắc về pháp luật cho người dân tại cơ sở.
Một trong những giải pháp để nâng cao chất lượng TGPL là công tác kiểm tra, đánh giá chất lượng vụ việc TGPL. Số lượng vụ việc được đánh giá trong 6 tháng đầu năm là gần 15 vụ việc tham gia gia tố tụng (trong đó có những vụ việc từ kỳ trước chuyển sang). Các vụ việc được đánh giá đều đạt 100% chất lượng tốt, không có vụ việc nào không đạt chất lượng theo quy định. Các vụ việc được đánh giá đều thực hiện theo đúng trình tự, thủ tục quy định của pháp luật. Người thực hiện TGPL hài lòng về kết quả TGPL do mình thực hiện cho người dân.
Bên cạnh đó, Trung tâm đã thực hiện tốt công tác cải cách hành chính, phòng chống tham nhũng, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, ban hành các quy chế hoạt động, phát huy dân chủ trong hoạt động của Trung tâm, tuân thủ nghiêm túc các quy định của pháp luật về rà soát văn bản quy phạm pháp luật và đơn giản hóa thủ tục hành chính, cải cách tài chính công, ứng dụng công nghệ thông tin và công tác quản lý, sử dụng, đào tạo, bồi dưỡng cán bộ công chức, viên chức.
Mặc dù trong thời gian qua, công tác TGPL luôn được sự quan tâm, ủng hộ của cấp ủy, chính quyền và các ban, ngành, đoàn thể tại địa phương, sự chỉ đạo hướng dẫn về nghiệp vụ của Cục Trợ giúp pháp lý, Bộ Tư pháp; hệ thống các văn bản hướng dẫn, triển khai được ban hành đầy đủ kịp thời, đội ngũ cán bộ nhiệt tình, trách nhiệm, có trình độ chuyên môn, đảm bảo tốt chất lượng TGPL; người dân đã từng bước có nhận thức đúng đắn về hoạt động, nhiều đối tượng đã tìm đến trung tâm khi có nhu cầu TGPL…thì công tác TGPL cũng gặp những khó khăn như: Các vụ việc TGPL phần lớn do Trợ giúp viên pháp lý thực hiện, Cộng tác viên TGPL ít tham gia hoạt động TGPL do phần lớn đều kiêm nhiệm và làm việc tại các cơ quan, ban, ngành của tỉnh; Công tác truyền thông về TGPL hiệu quả chưa cao và công tác phối hợp TGPL với các cơ quan tiến hành tố tụng chưa thường xuyên nên số vụ việc được TGPL còn ít so với nhu cầu TGPL của người dân trên địa bàn; Việc giao chỉ tiêu thực hiện vụ việc tham gia tố tụng cho Trợ giúp viên pháp lý khó có thể hoàn thành vì số vụ việc TGPL tham gia tố tụng trên địa bàn tỉnh không nhiều …
Trong 6 tháng cuối năm 2017, Trung tâm TGPL Nhà nước tỉnh Ninh Bình tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động TGPL nhằm đảm bảo cho mọi đối tượng được TGPL có nhu cầu đều được giúp đỡ; Tổ chức các lớp tập huấn nâng cao năng lực TGPL cho đội ngũ hòa giải viên cơ sở, Ban chủ nhiệm Câu lạc bộ TGPL; Tiếp tục tham mưu Hội đồng phối hợp liên ngành về TGPL trong hoạt động tố tụng tỉnh tổ chức kiểm tra công tác phối hợp TGPL đối với các cơ quan tiến hành tố tụng trên địa bàn tỉnh và trách nhiệm của từng thành viên Hội đồng; Tham mưu Sở Tư pháp chỉ đạo tổ chức các hoạt động TGPL trên địa bàn tỉnh Ninh Bình nhân dịp kỷ niệm 20 năm thành lập Trung tâm.
ThS. Đoàn Thị Ngọc Hải