Phó Cục trưởng Vũ Thị Hoàng Hà: “Trợ giúp pháp lý tham gia rất tích cực vào công tác đền ơn đáp nghĩa”(PLVN) - Mỗi vụ việc trợ giúp pháp lý (TGPL) cho người có công với cách mạng nói riêng, người được TGPL nói chung đều gắn với một con người, một số phận, một hoàn cảnh và có nhiều khó khăn riêng cần tháo gỡ...Hoạt động TGPL cho người có công với cách mạng trong những năm qua, đặc biệt là kể từ khi Luật Trợ giúp pháp lý (TGPL) năm 2017 ra đời đã góp phần không nhỏ trong việc thực hiện chính sách đền ơn đáp nghĩa của Đảng và nhà nước, kịp thời bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của các đối tượng được TGPL là người có công với cách mạng. Nhân Kỷ niệm 74 năm Ngày thương binh liệt sỹ (27/7/1947-27/7/2021), chúng tôi đã có cuộc phỏng vấn bà Vũ Thị Hoàng Hà, Phó Cục trưởng Cục Trợ giúp pháp lý, Bộ Tư pháp về vấn đề này. PV: Bà có thể cho biết một số kết quả TGPL cho người có công với cách mạng theo Luật TGPL 2017? Bà Vũ Thị Hoàng Hà: Trợ giúp pháp lý (TGPL) là một nhiệm vụ được Ngành Tư pháp triển khai từ năm 1997, đây được coi là một chính sách có ý nghĩa nhân văn sâu sắc trong tổng thể các chính sách an sinh xã hội của Đảng và Nhà nước. Việc thành lập tổ chức TGPL miễn phí theo Quyết định số 734/TTg ngày 06/9/1997 của Thủ tướng Chính phủ cho người nghèo và các đối tượng chính sách xuất phát từ chủ trương xóa đói, giảm nghèo, đền ơn đáp nghĩa và luôn nhận được sự quan tâm của Đảng và Nhà nước. Có thể thấy, ngay từ khi thành lập (năm 1997), công tác TGPL đã hướng tới phục vụ đối tượng người có công với cách mạng. Đến Luật TGPL năm 2006 và gần đây nhất là Luật TGPL năm 2017 (có hiệu lực từ 01/01/2018) cũng đã luôn quan tâm, đặt người có công với cách mạng là một trong những đối tượng được ưu tiên. Chăm lo, ưu đãi đối với người có công với cách mạng là một chính sách lớn của Đảng và Nhà nước, thể hiện truyền thống đạo lý uống nước nhớ nguồn tốt đẹp của dân tộc Việt Nam. Thực hiện tốt các chính sách ưu đãi người có công với cách mạng thể hiện trách nhiệm, sự ghi nhận, tôn vinh đối của Nhà nước với những cống hiến to lớn của các thế hệ cha anh trong sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc, giải phóng dân tộc. Và một trong những hoạt động ý nghĩa đó là hoạt động trợ giúp pháp lý cho người có công với cách mạng. Hoạt động TGPL trực tiếp giúp đỡ về pháp luật thông qua các hình thức tham gia tố tụng, đại diện ngoài tố tụng, tư vấn pháp luật cho 14 nhóm đối tượng được TGPL theo Luật TGPL năm 2017, trong đó có nhóm đối tượng là người có công với cách mạng. Khi các nhóm đối tượng được TGPL có yêu cầu TGPL, họ sẽ được miễn phí hoàn toàn, không phải trả tiền, lợi ích vật chất hoặc lợi ích khác. Thực tiễn hoạt động TGPL trong những năm qua đã chứng minh, hoạt động TGPL đã tham gia rất tích cực vào công tác đền ơn đáp nghĩa. Triển khai Luật TGPL, các Tổ chức thực hiện TGPL đã rất nỗ lực để thực hiện vụ việc TGPL nói chung, vụ việc TGPL cho người có công với cách mạng nói riêng. Tính từ 01/01/2018 đến hết 30/6/2021, các Tổ chức thực hiện TGPL đã thực hiện 119.942 vụ việc TGPL, trong đó có 71.703 vụ việc tư vấn pháp luật; 47.082 vụ việc tham gia tố tụng và 1.157 vụ việc đại diện ngoài tố tụng, số vụ việc TGPL cho người có công với cách mạng là 17.716 vụ, chiếm khoảng 17% tổng số vụ việc TGPL được thực hiện. Mặc dù số lượng vụ việc TGPL cho người có công với cách mạng do các Tổ chức thực hiện TGPL thực hiện chưa phải là nhiều so với tổng số các vụ việc TGPL, nhưng so với 14 nhóm đối tượng được TGPL, số lượng vụ việc TGPL cho nhóm đối tượng là người có công với cách mạng đứng thứ 3 (chỉ sau nhóm đối tượng là người dân tộc thiểu số cư trú tại vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn và nhóm đối tượng là người nghèo). Như vậy, có thể nói, trong những năm qua, đặc biệt là từ khi Luật TGPL năm 2017 có hiệu lực đến nay, công tác TGPL cho nhóm người có công với cách mạng đã kịp thời tháo gỡ những vướng mắc pháp luật, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho họ, mang lại niềm tin của họ vào tổ chức thực hiện TGPL nhà nước và đội ngũ người thực hiện TGPL, đóng góp một phần không nhỏ vào thực hiện chính sách đền ơn đáp nghĩa của Đảng và Nhà nước ta. TGPL đóng góp một phần không nhỏ vào thực hiện chính sách đền ơn đáp nghĩa của Đảng và Nhà nước ta. PV: Bà có thể thông tin thêm về chất lượng vụ việc TGPL cho người có công với cách mạng và các biện pháp mà Cơ quan quản lý nhà nước về TGPL, tổ chức thực hiện TGPL trong thời gian qua đã thực hiện nhằm bảo đảm chất lượng vụ việc TGPL? Bà Vũ Thị Hoàng Hà: Xác định TGPL trong tố tụng là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của công tác TGPL, trong những năm qua các Trung tâm TGPL nhà nước đã tập trung vào thực hiện vụ việc tham gia tố tụng, vì thế mà vụ việc tham gia tố tụng hàng năm đều tăng, năm sau cao hơn năm trước. Bên cạnh việc tập trung vào số lượng vụ việc thì chất lượng vụ việc TGPL cũng được các Trung tâm quan tâm, chú trọng. Qua theo dõi các địa phương, chúng tôi nhận thấy: hầu hết vụ việc TGPL nói chung, vụ việc TGPL cho người có công với cách mạng nói riêng được các địa phương