Thực hiện Kế hoạch hoạt động liên ngành về trợ giúp pháp lý trong hoạt động tố tụng năm 2015, trong 2 ngày 22 và 23/10/2015, Hội đồng phối hợp liên ngành về trợ giúp pháp lý trong hoạt động tố tụng tỉnh Cao Bằng đã tiến hành kiểm tra tình hình thực hiện công tác phối hợp về trợ giúp pháp lý trong hoạt động tố tụng tại huyện Bảo Lâm và huyện Nguyên Bình. Đoàn kiểm tra do đồng chí Hứa Tân Hợi, Phó Giám đốc Sở Tư pháp, Phó Chủ tịch Hội đồng Phối hợp liên ngành về trợ giúp pháp lý trong hoạt động tố tụng tỉnh Cao Bằng làm Trưởng đoàn; thành viên gồm các đồng chí Thang Trọng Nghĩa, Phó Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh; Hoàng Hiển, Phó Giám đốc Sở Tài chính; Nông Văn Tuân, Phó Giám đốc Sở Tư pháp kiêm Giám đốc Trung tâm trợ giúp pháp lý nhà nước và một số thành viên là đại diện các cơ quan tiến hành tố tụng cấp tỉnh (Công an, Viện Kiểm sát nhân dân, Tòa án nhân dân).
Tham gia làm việc với Đoàn kiểm tra tại huyện Bảo Lâm có đồng chí Nông Bế Chuyên, Phó Bí thư huyện ủy huyện Bảo Lâm; tại huyện Nguyên Bình có đồng chí Bế Xuân Tiến, Bí thư huyện ủy huyện Nguyên Bình; đại diện lãnh đạo và một số điều tra viên, kiểm sát viên, thẩm phán của các cơ quan tiến hành tố tụng cấp huyện.
Qua báo cáo của các cơ quan tiến hành tố tụng và kiểm tra thực tế tại 02 huyện thấy rằng trong thời gian qua, thực hiện Thông tư liên tịch số 11/2013/TTLT-BTP-BCA-BQP-BTC-VKSNDTC-TANDTC ngày 04/7/2013 của Liên Bộ Tư pháp, Bộ Công an, Bộ Quốc phòng, Bộ Tài chính,Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Tòa án nhân dân tối cao hướng dẫn thực hiện một số quy định của pháp luật về trợ giúp pháp lý trong hoạt động tố tụng, các cơ quan tiến hành tố tụng huyện Bảo Lâm và huyện Nguyên Bình đã tạo điều kiện thuận lợi và phối hợp tốt với Trung tâm trợ giúp pháp lý nhà nước tỉnh trong việc lắp đặt các Bảng thông tin về trợ giúp pháp lý. Các đơn vị đều niêm yết Bảng thông tin trợ giúp pháp lý ở phòng tiếp dân hoặc địa điểm thuận lợi để người dân dễ dàng tiếp cận thông tin về chính sách trợ giúp pháp lý. Việc cấp Giấy chứng nhận tham gia tố tụng đều được các đơn vị thực hiện kịp thời, đầy đủ khi Trung tâm trợ giúp pháp lý cử Trợ giúp viên, Luật sư cộng tác viên tham gia tố tụng.
Tại các đơn vị, sau khi làm việc với đại diện các cơ quan tiến hành tố tụng, Đoàn kiểm tra đã tiếp xúc trực tiếp với một số bị can, người bị tạm giam, tạm giữ tại nhà tạm giữ của Công an huyện để tìm hiểu, đánh giá về việc giải thích cho các đương sự về quyền được trợ giúp pháp lý và hướng dẫn tiếp cận thông tin về trợ giúp pháp lý…
Qua tiếp xúc thực tế cho thấy mặc dù phần lớn các đơn vị đã quán triệt nội dung Thông tư liên tịch số 11 tới đội ngũ cán bộ làm công tác tiến hành tố tụng tại đơn vị, tuy nhiên vẫn còn một số điều tra viên, kiểm sát viên, thẩm phán, thư ký tòa án nhận thức chưa đầy đủ về vai trò, ý nghĩa của hoạt động trợ giúp pháp lý và các quy định của Thông tư liên tịch số 11. Do đó, việc áp dụng các quy định của Thông tư cũng như hướng dẫn về trợ giúp pháp lý tại các đơn vị chưa thực sự hiệu quả, nhất là việc giải thích cho các đối tượng thuộc diện được trợ giúp pháp lý về quyền yêu cầu trợ giúp pháp. Một số cán bộ tiến hành tố tụng không giải thích hoặc giải thích chưa đầy đủ, cặn kẽ về quyền được trợ giúp pháp lý miễn phí đã gây tâm lý “dè dặt” cho các đối tượng hoặc một số đối tượng còn lo ngại việc yêu cầu trợ giúp pháp lý sẽ phải trả tiền phí như thuê luật sư nên không dám đưa ra yêu cầu được trợ giúp pháp lý…
Trên cơ sở báo cáo của các đơn vị và các ý kiến trao đổi tại buổi làm việc, thay mặt Đoàn kiểm tra, đồng chí Hứa Tân Hợi, Trưởng đoàn kiểm tra liên ngành đã ghi nhận những kết quả đã đạt được của các đơn vị, đồng thời đề nghị cơ quan tiến hành tố tụng các huyện cần nêu cao hơn nữa tinh thần trách nhiệm trong việc thực hiện các hoạt động phối hợp trong hoạt động trợ giúp pháp lý, đặc biệt cần giải thích đầy đủ, cặn kẽ hơn nữa về quyền được trợ giúp pháp lý miễn phí cho các đối tượng nhằm nâng cao hiệu quả thực hiện trợ giúp pháp lý trong hoạt động tố tụng trong thời gian tới./.
Lã Trang
Trung tâm TGPLNN Cao Bằng