Đây là một trong những yêu cầu của Thứ trưởng Bộ Tư pháp Mai Lương Khôi tại Hội nghị triển khai công tác năm 2023 của Cục Trợ giúp pháp lý (TGPL) diễn ra ngày 12/1.
Tham dự Hội nghị có đại diện lãnh đạo một số đơn vị thuộc Bộ, lãnh đạo một số Trung tâm Trợ giúp pháp lý địa phương cùng tập thể Lãnh đạo, công chức, viên chức và người lao động của Cục Trợ giúp pháp lý.
Toàn cảnh Hội nghị
Báo cáo tại Hội nghị, Lãnh đạo Cục TGPL cho biết, trong năm 2022, Cục TGPL đã bám sát chỉ đạo, triển khai thực hiện nghiêm túc các chương trình, kế hoạch công tác phù hợp với bối cảnh tình hình chung của cả nước và của từng địa phương và đạt được nhiều kết quả nổi bật.
Cụ thể, trong năm 2022, thể chế công tác TGPL có những bước hoàn thiện đáp ứng yêu cầu phát triển chung của công tác TGPL. Đặc biệt, lần đầu tiên nội dung TGPL được đưa vào Nghị quyết số 27-NQ/TW ngày 09/11/2022 của Ban Chấp hành Trung ương khóa XIII về việc tiếp tục xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam trong giai đoạn mới. Cục TGPL đã nghiên cứu, xây dựng Thông tư số 05/2022/TT-BTP ngày 05/9/2022 của Bộ trưởng Bộ Tư pháp quy định mã số, tiêu chuẩn và xếp lương đối với chức danh nghề nghiệp viên chức trợ giúp viên pháp lý. Theo đó, lần đầu tiên có chức danh trợ giúp viên pháp lý hạng I đã khẳng định vị trí, vai trò, tính chuyên nghiệp của Trợ giúp viên pháp lý trong hệ thống chức danh nghề nghiệp viên chức.
Bên cạnh đó, số lượng các vụ việc TGPL năm 2022 tăng so với cùng kỳ năm 2021, cụ thể số vụ việc thụ lý mới là 25.043 vụ việc, tăng 16%; số vụ việc thực hiện là 38.030 vụ việc, tăng 18%. Chất lượng vụ việc TGPL ngày càng được nâng cao, đặc biệt là các vụ việc tham gia tố tụng. Theo báo cáo vụ việc TGPL tố tụng thành công của 63 Trung tâm TGPL nhà nước từ 01/11/2021 đến 31/10/2022, có 7.417 vụ việc tham gia tố tụng được đánh giá là thành công theo tiêu chí được quy định tại Quyết định số 1179/QĐ-BTP ngày 16/5/2022 của Bộ Tư pháp. Nhiều vụ án được tuyên mức án nhẹ hơn hoặc chuyển tội danh hay thay đổi khung hình phạt thấp hơn so với mức đề nghị của Viện kiểm sát nhân dân. Tỷ lệ vụ việc thành công ngày càng tăng, chiếm 37% tổng số vụ việc tham gia tố tụng, tăng 22% so với cùng kỳ năm 2021.
Đáng chú ý, năm 2022 là năm đầu tiên nội dung TGPL được triển khai đồng bộ trong tất cả Chương trình mục tiêu quốc gia về: giảm nghèo bền vững, xây dựng nông thôn mới và phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2025. Bộ Tư pháp đã ban hành đầy đủ, kịp thời các văn bản hướng dẫn triển khai thực hiện thể hiện vai trò tích cực trong an sinh và phát triển kinh tế xã hội. Trên cơ sở hướng dẫn của Trung ương, các địa phương đã ban hành Kế hoạch thực hiện nội dung TGPL trong các Chương trình mục tiêu quốc gia. Các văn bản triển khai nội dung TGPL trong các Chương trình tại địa phương bám sát các nội dung về TGPL theo các công văn hướng dẫn của Bộ đảm bảo cụ thể, khả thi, phù hợp, không chồng chéo về đối tượng và nội dung hỗ trợ trên cùng địa bàn;
Trong công tác phối hợp TGPL trong tố tụng và công tác phối hợp với cơ quan, tổ chức khác, Cục đã tham mưu tổ chức lễ ký kết Chương trình phối hợp 1603/CTPH-BTP-TANDTC ngày 19/5/2022 giữa Bộ Tư pháp và Tòa án nhân dân tối cao về việc người thực hiện TGPL trực tại Tòa án. Chương trình này được thực hiện sẽ giúp nâng cao hiệu quả hoạt động, bảo đảm tiếp cận và thụ hưởng TGPL kịp thời trong tố tụng cho người bị buộc tội, bị hại, đương sự thuộc diện được TGPL, hạn chế việc người dân thuộc diện TGPL bị bỏ lỡ cơ hội được nhận dịch vụ pháp lý miễn phí.
Thứ trưởng Mai Lương Khôi phát biểu chỉ đạo
Ghi nhận những kết quả trên, Thứ trưởng Mai Lương Khôi cũng chỉ ra một số tồn tại, hạn chế hoạt động TGPL để có giải pháp trong năm tiếp theo. Trong năm 2023, Thứ trưởng yêu cầu Cục phải xác định rõ nhiệm vụ trọng tâm chung của hệ thống TGPL trên toàn quốc để các Trung tâm TGPL nhà nước xây dựng kế hoạch công tác năm, trong đó tập trung vào công tác hoàn thiện thể chế, bám sát nội dung Nghị quyết số 27-NQ/TW.
Đối với các kiến nghị được nêu ra tại báo cáo, Thứ trưởng lưu ý cần bám sát thực tiễn để làm cơ sở, định hướng cho các Sở Tư pháp, Trung tâm TGPL nhà nước trong việc xây dựng kế hoạch, triển khai các nhiệm vụ thuộc công tác TGPL.
Nhân dịp này, Hội nghị đã trao tặng một số danh hiệu khen thưởng cho các tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc.
Nguồn: Báo Pháp luật Việt Nam