Với mục tiêu hướng về cơ sở, năm 2022 công tác trợ giúp pháp lý (TGPL) trên địa bàn tỉnh Bạc Liêu đã ghi nhận nhiều kết quả rất đáng khích lệ. Qua đó góp phần nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước ở địa phương, từng bước góp phần vào việc bảo đảm quyền con người, quyền công dân trong tiếp cận công lý và bình đẳng trước pháp luật, góp phần nâng cao kiến thức, ý thức chấp hành pháp luật, ổn định tình hình chính trị, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương
Để tiếp tục triển khai thực hiện Luật Trợ giúp pháp lý và các văn bản hướng dẫn thi hành, trong năm 2022 Trung tâm trợ giúp pháp lý nhà nước tỉnh Bạc Liêu (Trung tâm) đã chủ động tham mưu Sở Tư pháp trình Ủy ban nhân dân tỉnh, tham mưu Sở Tư pháp và ban hành nhiều văn bản để triển khai và tổ chức thực hiện các mặt công tác một cách đồng bộ, hiệu quả. Để tiến hành tốt các hoạt động TGPL ngay từ đầu năm Trung tâm đã tổ chức triển khai, quán triệt nhiệm vụ đến tất cả viên chức của Trung tâm và Chi nhánh. Qua đó xác định nhiệm vụ trọng tâm của công tác TGPL năm 2022 là hướng mạnh về cơ sở, tăng cường phối hợp với các cơ quan tiến hành tố tụng nhằm tăng số lượng vụ việc tham gia tố tụng, song không vì chú trọng vào hình thức tham gia tố tụng mà xem nhẹ công tác tư vấn pháp luật, đại diện ngoài tố tụng, công tác truyền thông, công tác phối hợp với các cơ quan, đoàn thể, tổ chức cũng như thực hiện việc ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý tổ chức và hoạt động TGPL…
Trong năm 2022 Trung tâm thực hiện hoàn thành 1.033 vụ việc (tăng 71,3% so với năm 2021) cho 1.033 người. Trong đó, tư vấn pháp luật 532 vụ việc tăng 58,3% so với cùng kỳ năm 2021, tham gia tố tụng 471 vụ việc, tăng 120,1% so với cùng kỳ năm 2021, đại diện ngoài tố tụng là 30 vụ việc, tăng 150% so với cùng kỳ năm 2021. Các vụ việc trợ giúp pháp lý được thực hiện đều đạt chất lượng theo quy định của pháp luật. Nhiều luận cứ bào chữa, bảo vệ quyền và lợi ích của người thực hiện trợ giúp pháp lý đã được ghi nhận tại bản án của Tòa án các cấp; có nhiều vụ việc thành công, mức hình phạt Tòa tuyên thấp hơn so với mức hình phạt của Viện Kiểm sát đề nghị hoặc chuyển khung hình phạt.
Công tác truyền thông về trợ giúp pháp lý được thực hiện bằng nhiều hình thức như: phát 01 kỳ trên chuyên mục “Pháp luật và đời sống” của Đài Phát thanh - Truyền hình tỉnh, trên chuyên trang “Tư pháp” của Báo Bạc Liêu 05 kỳ; 09 tin, bài về trợ giúp pháp lý lên Trang thông tin điện tử trợ giúp pháp lý Việt Nam; 02 bài viết trên Trang điện tử phổ biến giáo dục pháp luật của Sở Tư pháp; 01 bài viết trên Trang thông tin điện tử Ban Dân tộc và Tôn giáo; 08 bài viết trên Bản tin Tư pháp Bạc Liêu; thực hiện biên soạn và in ấn 35.100 tờ gấp pháp luật; lắp đặt 58 bảng thông tin và 58 hộp tin về trợ giúp pháp lý tại trụ sở các cơ quan tiến hành tố tụng, UBND cấp xã, trụ sở ấp thuộc các xã đặc biệt khó khăn vùng bãi ngang ven biển và hải đảo theo Quyết định số 131/QĐ-TTg ngày 25/01/2017 của Thủ tướng Chính phủ. Ngoài ra, Trung tâm trợ giúp pháp lý nhà nước tỉnh Bạc Liêu đã thực hiện 70 cuộc truyền thông về trợ giúp pháp lý với tổng số hơn 2.368 lượt người dân tham dự, thực hiện tư vấn tại chỗ cho 343 vụ việc, cấp phát hơn 10.800 tờ gấp pháp luật có nội dung giới thiệu về trợ giúp pháp lý cho người dân. Ngoài ra Trung tâm còn Tổ chức 01 hội nghị tập huấn nâng cao năng lực, kiến thức hiểu biết về trợ giúp pháp lý cho những người có uy tín trong cộng đồng và đội ngũ cán bộ cơ sở tại xã Vĩnh Hưng A, huyện Vĩnh Lợi, tỉnh Bạc Liêu; Tổ chức 01 chuyên đề trợ giúp pháp lý điểm kết nối cộng đồng bào dân tộc thiểu số tại xã Vĩnh Hậu, huyện Hòa Bình, tỉnh Bạc Liêu với tổng số hơn 48 lượt người tham dự là cán bộ cơ sở, trưởng ấp, người có uy tín trong cộng đồng dân cư tham dự và cấp hơn 250 tờ gấp pháp luật liên quan đến quyền được trợ giúp pháp lý cho người dân tộc thiểu số; phối hợp với Phòng Phổ biến, giáo dục pháp luật, Phòng Tư pháp các huyện, thị xã, UBND cấp xã tổ chức 07 cuộc hội nghị phổ biến pháp luật và trợ giúp pháp lý tại 07 đơn vị cấp xã trên địa bàn tỉnh Bạc Liêu năm 2022 cho 560 đại biểu tham dự; 06 cuộc tập huấn nghiệp vụ hòa giải cơ sở và trợ giúp pháp lý tại 6 đơn vị cấp huyện trên địa bàn tỉnh cho 674 đại biểu tham dự; 01 Hội nghị tập huấn công tác đánh giá công nhận xã, phường, thị trấn đạt chuẩn tiếp cận pháp luật và công tác tư pháp trên địa bàn tỉnh Bạc Liêu năm 2022 cho 100 đại biểu tham dự; 06 cuộc tập huấn nghiệp vụ hòa giải cơ sở và trợ giúp pháp lý tại 6 đơn vị cấp huyện trên địa bàn tỉnh. Với những kết quả trên cho thấy công tác truyền thông về trợ giúp pháp lý luôn được quan tâm thực hiện thường xuyên, nhằm tạo điều kiện thuận lợi để người được trợ giúp pháp lý tiếp cận, thụ hưởng dịch vụ trợ giúp pháp lý miễn phí. Qua đó, góp phần bảo đảm quyền con người, quyền công dân trong tiếp cận công lý, bình đẳng trước pháp luật và giữ gìn an ninh trật tự, an toàn xã hội tại địa phương.
Công tác phối hợp với các cơ quan tiến hành tố tụng ngày càng hiệu quả đi vào thực chất, Trung tâm tham mưu cho Hội đồng phối hợp liên ngành về trợ giúp pháp lý ban hành 56 văn bản liên quan đến công tác phối hợp; tham mưu Hội đồng phối hợp liên ngành tiến hành kiểm tra công tác phối hợp thực hiện TGPL tại 06 đơn vị (Tòa án nhân dân huyện Đông Hải, Tòa án nhân dân huyện Hồng Dân, Công an huyện Vĩnh Lợi, Công an huyện Phước Long, Công an huyện Hòa Bình và Công an thị xã Giá Rai); cung cấp cho các cơ quan tiến hành tố tụng, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng hơn 1.000 tờ gấp pháp luật, 7.900 biểu mẫu theo Thông tư liên tịch số 10/2018/TTLT; cấp 08 USB có chứa nội dung thông tin về trợ giúp pháp lý đến cơ sở giam giữ trên địa bàn tỉnh Bạc Liêu để tuyên truyền về TGPL đến tận người đang bị tạm giữ, tạm giam. Ngoài ra, Trung tâm tham mưu cho Giám đốc Sở Tư pháp phối hợp với tòa án nhân dân tỉnh Bạc Liêu ký ban hành Kế hoạch số 83/KHPH-STP-TAND ngày 23/8/2022 về người thực hiện trợ giúp pháp lý trực tại Tòa án; phối hợp với Tòa án nhân dân thành phố Bạc Liêu cử 207 lượt Trợ giúp viên pháp lý trực tại Tòa án nhân dân thành phố Bạc Liêu qua đó đã tiếp 115 lượt người; thực hiện tư vấn 105 vụ việc (trong đó không thuộc diện được trợ giúp pháp lý 95 trường hợp), tiếp nhận 07 vụ việc tham gia tố tụng, 03 vụ việc đại diện ngoài tố tụng cho 20 người thuộc diện trợ giúp pháp lý. Do làm tốt công tác phối hợp trong năm các cơ quan tiến hành tố tụng đã chuyển đến Trung tâm 186 thông báo, thông tin vụ việc tham gia tố tụng và Trung tâm đã tiến hành kiểm tra diện người được trợ giúp pháp lý trả lời các cơ quan tiến hành tố tụng 186 văn bản.
Năm 2023 và những năm tiếp theo công tác TGPL đứng trước những yêu cầu cao hơn về chất lượng, tính chuyên nghiệp, Trung tâm hướng tới tiếp tục triển khai hiệu quả nội dung của Luật Trợ giúp pháp lý 2017 và các văn bản hướng dẫn thi hành Luậtbằng nhiều hình thức hiệu quả, phù hợp triển khai thực hiện có hiệu quả các nhiệm vụ theo Kế hoạch đã được Ủy ban nhân dân tỉnh phê duyệt liên quan đến triển khai thi hành Luật Trợ giúp pháp lý trên địa bàn tỉnh và Đề án đổi mới công tác trợ giúp pháp lý trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2015-2025; |Triển khai thực hiện chính sách trợ giúp pháp lý đối với người cao tuổi, người cao tuổi có khó khăn về tài chính giai đoạn 2022-2030; các nhiệm vụ về trợ giúp pháp lý thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025; Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2030, giai đoạn I từ năm 2021- 2025; Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021-2025; Tiếp tục đẩy mạnh mối quan hệ phối hợp trong công tác TGPL giữa Trung tâm TGPL nhà nước với các cơ quan tiến hành tố tụng, cơ quan hành chính nhà nước, chính quyền các cấp, các tổ chức đoàn thể chính trị xã hội; Chú trọng kiểm soát chất lượng các vụ việc trợ giúp pháp lý; Nâng cao số lượng và chất lượng vụ việc trợ giúp pháp lý, đặc biệt là các vụ việc tham gia tố tụng; Tăng cường năng lực cho đội ngũ người thực hiện trợ giúp pháp lý, không để bỏ lọt người được trợ giúp pháp lý; Nâng cao chất lượng đội ngũ người thực hiện trợ giúp pháp lý; Ứng dụng mạnh mẽ công nghệ thông tin trong công tác trợ giúp pháp lý. Phấn đấu tăng 15% số vụ việc tham gia tố tụng so với năm 2022, phấn đấu 100% trợ giúp viên pháp lý “Đạt chỉ tiêu - khá” trong đó 70% “Đạt chỉ tiêu - tốt” theo chỉ tiêu vụ việc tham gia tố tụng do Bộ Tư pháp giao
Thông qua đổi mới hoạt động TGPL, hướng mạnh về cơ sở với những hoạt động, giải pháp thiết thực của Trung tâm, trong thời gian tới công tác TGPL ngày càng đến gần hơn với người dân, giúp người dân nâng cao ý thức chấp hành pháp luật, giữ gìn sự đoàn kết trong cộng đồng dân cư, ổn định tình hình chính trị, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương./.
Châu Phi Đô - Giám đốc Trung tâm TGPL nhà nước tỉnh Bạc Liêu