Dịch bệnh covid-19 đã và đang có những ảnh hưởng to lớn đến mọi mặt đời sống xã hội. Đẩy lùi dịch bệnh Covid-19 là trách nhiệm của cả hệ thống chính trị và của từng người dân. Điện Biên là tỉnh biên giới có đường biên giáp Lào và Trung Quốc, điều kiện cơ sở vật chất còn nhiều khó khăn nên công tác phòng, chống dịch luôn được các cấp lãnh đạo quan tâm, chỉ đạo sát sao.
Những tháng đầu năm 2021, tình hình dịch bệnh tại địa bàn tỉnh có những diễn biến phức tạp, cơ quan chức năng đã bắt và khởi tố 13 đối tượng có địa bàn sinh sống tại khu vực miền núi, biên giới về hành vi “tổ chức cho người khác xuất cảnh trải phép”. Trong số 13 đối tượng bị bắt, có 11 đối tượng thuộc diện được trợ giúp pháp lý và có đơn yêu cầu trợ giúp pháp lý. Thực hiện chức năng cung cấp dịch vụ pháp lý miễn phí và chung tay đẩy lùi dịch bệnh Covid – 19, Trung tâm trợ giúp pháp lý nhà nước tỉnh Điện Biên đã cử 11 người thực hiện trợ giúp pháp lý (gồm 06 Trợ giúp viên pháp lý và 05 Luật sư thực hiện trợ giúp pháp lý) tham gia tố tụng từ giai đoạn điều tra.
Kết thúc hoạt động điều tra, truy tố, ngày 17/11/2021 Tòa án nhân dân tỉnh Điện Biên đưa vụ án “Tổ chức cho người khác xuất cảnh trái phép” ra xét xử đối với 13 bị cáo, trong đó có 11 người là đối tượng được trợ giúp pháp lý.
Tại phiên tòa, qua phần trình bày của các Trợ giúp viên pháp lý, Luật sư thực hiện trợ giúp pháp lý mới thấy rằng, vì hiểu biết pháp luật hạn chế mà các đối tượng đã tham gia vào việc tổ chức cho người khác xuất cảnh trái phép. Với mỗi lần chở một người Trung Quốc từ huyện Phong Thổ, tỉnh Lai Châu về huyện Nậm Pồ, tỉnh Điện Biên để đưa sang Lào, các đối tượng được trả 3.000.000 đồng, lợi ích tức thời và nhỏ bé so với hậu quả phải gánh chịu. Tại phiên tòa, những người thực hiện trợ giúp pháp lý cũng đã phân tích nguyên nhân, hoàn cảnh phạm tội, nhân thân diễn biến hành vi phạm tội của từng người,… để Hội đồng xét xử có cái nhìn đa chiều về sự việc.
Hình ảnh các Trợ giúp viên pháp lý và luật sư thực hiện bào chữa tại phiên tòa
Hội đồng xét xử đã xem xét toàn diện các chứng cứ có trong hồ sơ vụ án, nhân thân, điều kiện, hoàn cảnh của các bị cáo, các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ trách nhiệm hình sự và ý kiến bào chữa của các Trợ giúp viên pháp lý, các luật sư cũng như ý kiến luận tội của Kiểm sát viên để ra bản án với mức án: tuyên phạt 08 bị cáo với tổng mức hình phạt là 29 năm 6 tháng tù, 05 bị cáo được trả tự do trực tiếp tại tòa. Trong đó, mức hình phạt theo đề nghị của người thực hiện trợ giúp pháp lý đều được Hội đồng xét xử cân nhắc, chấp nhận.
Với sự tham gia tố tụng của đội ngũ người thực hiện trợ giúp pháp lý của Trung tâm, không chỉ bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người được trợ giúp pháp lý mà còn góp phần bảo vệ sự đúng đắn của pháp luật. Qua hoạt động trợ giúp pháp lý nhằm giúp cho đối tượng được trợ giúp pháp lý nói riêng và người dân nói chung hiểu được quy định pháp luật; hiểu được trong điều kiện dịch bệnh trách nhiệm của người dân là đấu tranh với những hành vi tiếp tay cho việc xuất cảnh trái phép có nguy cơ làm lây lan dịch bệnh.
Ngoài ra, qua vụ việc, những người thực hiện trợ giúp pháp lý của Trung tâm trợ giúp pháp lý nhà nước tỉnh Điện Biên đã góp phần cùng các cấp, các ngành trong việc giúp người dân hiểu được tác hại, hậu quả của hành vi tổ chức cho người khác xuất cảnh trái phép trong tình hình dịch bệnh covid- 19 tiềm ẩn nhiều nguy cơ, hậu quả khó lường. Vụ việc trên là hồi chuông cảnh tỉnh cho những ai vì hiểu biết pháp luật hạn chế mà vi phạm pháp luật, vì lợi ích nhỏ bé của bản thân mà đánh đổi đến sự nguy hiểm của toàn xã hội và người dân.
Qua việc trợ giúp pháp lý cho vụ việc cụ thể, đã khẳng định chính sách trợ giúp pháp lý mang đậm tính nhân văn của Đảng và Nhà nước đối với nhóm đối tượng yếu thế trong xã hội như người nghèo, trẻ em, người dân tộc thiểu số cư trú ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn,… giúp họ được tiếp cận với dịch vụ pháp lý miễn phí, được bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp để có cơ hội cải tạo, sớm tái hòa nhập cộng đồng./.
Nguyễn Đình Thắng
Trung tâm TGPL nhà nước tỉnh Điện Biên