Bộ Tư pháp ban hành chỉ tiêu thực hiện vụ việc tham gia tố tụng trợ giúp viên pháp lý năm 2023
Thực hiện Luật Trợ giúp pháp lý năm 2017, Đề án đổi mới công tác Trợ giúp pháp lý giai đoạn 2015-2025, hàng năm Bộ Tư pháp ban hành chỉ tiêu thực hiện vụ việc tham gia tố tụng cho các Trợ giúp viên pháp lý căn cứ vào thâm niên bổ nhiệm chức danh nghề nghiệp.
Hoạt động này nhận được sự quan tâm, chỉ đạo sát sao của Lãnh đạo Bộ Tư pháp, sự chủ động tham mưu của Cục Trợ giúp pháp lý, sự chỉ đạo của Lãnh đạo Sở, sự phối hợp có hiệu quả của Hội đồng phối hợp liên ngành về trợ giúp pháp lý trong hoạt động tố tụng ở địa phương và quyết tâm cao của toàn hệ thống trợ giúp pháp lý, các chính sách về trợ giúp pháp lý được triển khai đồng bộ, nên trong những năm qua, việc giao chỉ tiêu vụ việc tham gia tố tụng của Trợ giúp viên pháp lý đã và đang trở thành công cụ cần thiết và hữu hiệu trong việc quản lý nhà nước về trợ giúp pháp lý ở Trung ương nói chung và ở địa phương nói riêng. So với năm 2018 (năm đầu tiên triển khai Luật Trợ giúp pháp lý 2017, trung bình mỗi Trợ giúp viên pháp lý thực hiện 13,8 vụ tham gia tố tụng) thì đến nay, năm 2022 mỗi Trợ giúp viên pháp lý đã thực hiện 28,6 vụ/năm và trở thành lực lượng chính trong hoạt động tham gia tố tụng cho người được trợ giúp pháp lý. Đến nay, các Trung tâm đều đã tập trung nguồn lực vào thực hiện vụ việc trợ giúp pháp lý, đặc biệt là vụ việc tham gia tố tụng theo đúng tinh thần của Đề án đổi mới công tác trợ giúp pháp lý giai đoạn 2015 – 2025 và Luật Trợ giúp pháp lý năm 2017. Qua 07 năm triển khai việc giao chỉ tiêu, nhất là từ khi triển khai Luật Trợ giúp pháp lý năm 2017 số lượng vụ việc tham gia tố tụng trên toàn quốc tăng lên rõ rệt, năm 2022 tổng số vụ việc tham gia tố tụng của Trợ giúp viên pháp lý là 17.266 vụ việc tăng 152,5% so với năm 2016 và số vụ việc tham gia tố tụng bình quân trên mỗi Trợ giúp viên pháp lý tăng 134,4% (năm 2016 bình quân 12,2 vụ/1 Trợ giúp viên pháp lý; năm 2022 bình quân 28,6 vụ/1 Trợ giúp viên pháp lý).
1. Kết quả thực hiện chỉ tiêu thực hiện vụ việc tham gia tố tụng của Trợ giúp viên pháp lý năm 2022
Từ ngày 01/11/2021 đến 31/10/2022, các Trợ giúp viên pháp lý đã thực hiện được 17.266 vụ việc tham gia tố tụng (tăng 2486 vụ việc so với năm 2021, tương đương tăng 16,8%), như vậy năm 2022 trung bình mỗi Trợ giúp viên pháp lý thực hiện khoảng 28,6 vụ việc tố tụng tăng 03 vụ việc/trợ giúp viên pháp lý so với năm 2021 (năm 2021: bình quân 25,6 vụ/1 Trợ giúp viên pháp lý), so với năm 2016 tăng 134,4% số vụ việc tham gia tố tụng bình quân trên mỗi Trợ giúp viên pháp lý (năm 2016: bình quân 12,2 vụ/1 Trợ giúp viên pháp lý).
Năm 2022, 59 Trung tâm có 100% Trợ giúp viên pháp lý hoàn thành chỉ tiêu, trong đó có 14 Trung tâm có 100% Trợ giúp viên pháp lý hoàn thành chỉ tiêu tốt[1] (so với năm 2021, tăng thêm 02 Trung tâm có 100% Trợ giúp viên pháp lý hoàn thành chỉ tiêu tốt) và không còn Trung tâm nào dưới 50% Trợ giúp viên pháp lý hoàn thành chỉ tiêu, một số Trung tâmTGPLNN có trung bình số vụ việc/Trợ giúp viên pháp lý cao như: Lai Châu (86 vụ/TGVPL); Vĩnh Phúc (51 vụ/TGVPL), Nghệ An (48 vụ/TGVPL), Đắc Nông (46 vụ/TGVPL), Bắc Ninh (40 vụ/TGVPL), trong đó Lai Châu, Nghệ An là hai tỉnh có các năm liên tiếp đạt bình quân số vụ việc/Trợ giúp viên pháp lý cao.
Có thể khẳng định, sau 07 năm thực hiện chỉ tiêu tham gia tố tụng của Trợ giúp viên pháp lý (từ năm 2016), các địa phương đã tập trung vào nhiệm vụ chính là thực hiện vụ việc tham gia tố tụng, vì vậy, số lượng vụ việc tham gia tố tụng ngày càng lớn, ngày càng nhiều Trợ giúp viên pháp lý hoàn thành chỉ tiêu, trong đó nhiều vụ việc được đánh giá là thành công, hiệu quả, từ đó cho thấy năng lực thực hiện vụ việc tham gia tố tụng của các Trợ giúp viên pháp lý ngày càng được nâng cao, góp phần bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của người thuộc diện được trợ giúp pháp lý.
2. Chỉ tiêu thực hiện vụ việc tham gia tố tụng của Trợ giúp viên pháp lý năm 2023
Ngày 29/12/2022, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Mai Lương Khôi đã ký Công văn số 5282/BTP-TGPL của Bộ Tư pháp ban hành chỉ tiêu thực hiện vụ việc tham gia tố tụng của Trợ giúp viên pháp lý năm 2023 cụ thể như sau:
* Đối với Trợ giúp viên pháp lý được bổ nhiệm dưới 03 năm: mức đạt chỉ tiêu là 07 -12 vụ/năm; mức đạt chỉ tiêu khá là 13-16 vụ/năm; mức đạt chỉ tiêu tốt là từ 17 vụ/năm trở lên.
* Đối với Trợ giúp viên pháp lý được bổ nhiệm từ đủ 03 năm đến dưới 05 năm: mức đạt chỉ tiêu là 11 -15 vụ/năm; mức đạt chỉ tiêu khá là 16-21 vụ/năm; mức đạt chỉ tiêu tốt là từ 22 vụ/năm trở lên.
* Đối với Trợ giúp viên pháp lý được bổ nhiệm 05 năm trở lên: mức đạt chỉ tiêu là 14-21 vụ/năm; mức đạt chỉ tiêu khá là 22-27 vụ/năm; mức đạt chỉ tiêu tốt là từ 28 vụ/năm.
Công văn số 5282/BTP-TGPL ngày 29/12/2022 của Bộ Tư pháp cũng quy định cụ thể các trường hợp Trợ giúp viên pháp lý được miễn, giảm chỉ tiêu vụ việc tham gia tố tụng và biến động trong việc thực hiện chỉ tiêu vụ việc tham gia tố tụng như sau:
* Đối với trường hợp miễn hoặc không tính chỉ tiêu vụ việc tham gia tố tụng gồm có:
- Trợ giúp viên pháp lý thuộc một trong các trường hợp: được cử đi học, nghỉ ốm, nghỉ thai sản, nghỉ hoặc vắng mặt có lý do hợp pháp khác mà có thời gian vắng mặt tại Trung tâm trợ giúp pháp lý nhà nước trên 08 tháng tính đến thời điểm báo cáo;
- Trợ giúp viên pháp lý được bổ nhiệm dưới 04 tháng tính đến thời điểm báo cáo;
- Không tính chỉ tiêu đối với các Trợ giúp viên pháp lý thuộc các trường hợp sau: biệt phái, điều động, luân chuyển, chuyển công tác, thôi việc, nghỉ hưu trước thời điểm báo cáo.
* Đối với trường hợp giảm thực hiện chỉ tiêu vụ việc tham gia tố tụng gồm có:
- Lãnh đạo Trung tâm trợ giúp pháp lý nhà nước được giảm thực hiện chỉ tiêu vụ việc tham gia tố tụng như sau: Giám đốc, Quyền Giám đốc, Phó Giám đốc phụ trách Trung tâm trợ giúp pháp lý nhà nước thực hiện ít nhất 30% chỉ tiêu; Phó Giám đốc Trung tâm trợ giúp pháp lý nhà nước thực hiện ít nhất 60% chỉ tiêu tương ứng theo năm bổ nhiệm trợ giúp viên pháp lý được quy định tại mục 1 Phần I Công văn số số 5282/BTP-TGPL ngày 29/12/2022 của Bộ Tư pháp.
- Trợ giúp viên pháp lý được cử đi học; nghỉ ốm; nghỉ thai sản; nghỉ hoặc vắng mặt có lý do hợp pháp khác mà có thời gian vắng mặt tại Trung tâm trợ giúp pháp lý nhà nước từ 08 tháng trở xuống tính đến thời điểm báo cáo thì được giảm chỉ tiêu vụ việc tương ứng với thời gian vắng mặt tại Trung tâm trợ giúp pháp lý nhà nước.
- Trợ giúp viên pháp lý bổ nhiệm từ đủ 04 tháng đến dưới 01 năm (12 tháng) thì chỉ tiêu vụ việc được tính tương ứng với thời gian mà Trợ giúp viên pháp lý đó được bổ nhiệm.
* Đối với các trường hợp biến động trong thực hiện chỉ tiêu vụ việc tham gia tố tụng:
- Người được bổ nhiệm chức danh Lãnh đạo Trung tâm trong năm thì chỉ tiêu vụ việc được tính tương ứng với thời gian mà người đó là Trợ giúp viên pháp lý và thời gian được bổ nhiệm chức danh Lãnh đạo Trung tâm.
- Trợ giúp viên pháp lý chuyển giao giữa 02 mức chỉ tiêu do thay đổi số năm bổ nhiệm thì chỉ tiêu vụ việc được tính tương ứng với thời gian mà Trợ giúp viên pháp lý đó được bổ nhiệm.
- Trợ giúp viên pháp lý thuộc một trong các trường hợp không được thực hiện trợ giúp pháp lý theo quy định pháp luật về trợ giúp pháp lý và pháp luật có liên quan thì sẽ không tính chỉ tiêu vụ việc tương ứng với thời gian không được thực hiện trợ giúp pháp lý.
1. Kết quả thực hiện chỉ tiêu thực hiện vụ việc tham gia tố tụng của Trợ giúp viên pháp lý năm 2022
Từ ngày 01/11/2021 đến 31/10/2022, các Trợ giúp viên pháp lý đã thực hiện được 17.266 vụ việc tham gia tố tụng (tăng 2486 vụ việc so với năm 2021, tương đương tăng 16,8%), như vậy năm 2022 trung bình mỗi Trợ giúp viên pháp lý thực hiện khoảng 28,6 vụ việc tố tụng tăng 03 vụ việc/trợ giúp viên pháp lý so với năm 2021 (năm 2021: bình quân 25,6 vụ/1 Trợ giúp viên pháp lý), so với năm 2016 tăng 134,4% số vụ việc tham gia tố tụng bình quân trên mỗi Trợ giúp viên pháp lý (năm 2016: bình quân 12,2 vụ/1 Trợ giúp viên pháp lý).
Năm 2022, 59 Trung tâm có 100% Trợ giúp viên pháp lý hoàn thành chỉ tiêu, trong đó có 14 Trung tâm có 100% Trợ giúp viên pháp lý hoàn thành chỉ tiêu tốt[1] (so với năm 2021, tăng thêm 02 Trung tâm có 100% Trợ giúp viên pháp lý hoàn thành chỉ tiêu tốt) và không còn Trung tâm nào dưới 50% Trợ giúp viên pháp lý hoàn thành chỉ tiêu, một số Trung tâmTGPLNN có trung bình số vụ việc/Trợ giúp viên pháp lý cao như: Lai Châu (86 vụ/TGVPL); Vĩnh Phúc (51 vụ/TGVPL), Nghệ An (48 vụ/TGVPL), Đắc Nông (46 vụ/TGVPL), Bắc Ninh (40 vụ/TGVPL), trong đó Lai Châu, Nghệ An là hai tỉnh có các năm liên tiếp đạt bình quân số vụ việc/Trợ giúp viên pháp lý cao.
Có thể khẳng định, sau 07 năm thực hiện chỉ tiêu tham gia tố tụng của Trợ giúp viên pháp lý (từ năm 2016), các địa phương đã tập trung vào nhiệm vụ chính là thực hiện vụ việc tham gia tố tụng, vì vậy, số lượng vụ việc tham gia tố tụng ngày càng lớn, ngày càng nhiều Trợ giúp viên pháp lý hoàn thành chỉ tiêu, trong đó nhiều vụ việc được đánh giá là thành công, hiệu quả, từ đó cho thấy năng lực thực hiện vụ việc tham gia tố tụng của các Trợ giúp viên pháp lý ngày càng được nâng cao, góp phần bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của người thuộc diện được trợ giúp pháp lý.
2. Chỉ tiêu thực hiện vụ việc tham gia tố tụng của Trợ giúp viên pháp lý năm 2023
Ngày 29/12/2022, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Mai Lương Khôi đã ký Công văn số 5282/BTP-TGPL của Bộ Tư pháp ban hành chỉ tiêu thực hiện vụ việc tham gia tố tụng của Trợ giúp viên pháp lý năm 2023 cụ thể như sau:
* Đối với Trợ giúp viên pháp lý được bổ nhiệm dưới 03 năm: mức đạt chỉ tiêu là 07 -12 vụ/năm; mức đạt chỉ tiêu khá là 13-16 vụ/năm; mức đạt chỉ tiêu tốt là từ 17 vụ/năm trở lên.
* Đối với Trợ giúp viên pháp lý được bổ nhiệm từ đủ 03 năm đến dưới 05 năm: mức đạt chỉ tiêu là 11 -15 vụ/năm; mức đạt chỉ tiêu khá là 16-21 vụ/năm; mức đạt chỉ tiêu tốt là từ 22 vụ/năm trở lên.
* Đối với Trợ giúp viên pháp lý được bổ nhiệm 05 năm trở lên: mức đạt chỉ tiêu là 14-21 vụ/năm; mức đạt chỉ tiêu khá là 22-27 vụ/năm; mức đạt chỉ tiêu tốt là từ 28 vụ/năm.
Công văn số 5282/BTP-TGPL ngày 29/12/2022 của Bộ Tư pháp cũng quy định cụ thể các trường hợp Trợ giúp viên pháp lý được miễn, giảm chỉ tiêu vụ việc tham gia tố tụng và biến động trong việc thực hiện chỉ tiêu vụ việc tham gia tố tụng như sau:
* Đối với trường hợp miễn hoặc không tính chỉ tiêu vụ việc tham gia tố tụng gồm có:
- Trợ giúp viên pháp lý thuộc một trong các trường hợp: được cử đi học, nghỉ ốm, nghỉ thai sản, nghỉ hoặc vắng mặt có lý do hợp pháp khác mà có thời gian vắng mặt tại Trung tâm trợ giúp pháp lý nhà nước trên 08 tháng tính đến thời điểm báo cáo;
- Trợ giúp viên pháp lý được bổ nhiệm dưới 04 tháng tính đến thời điểm báo cáo;
- Không tính chỉ tiêu đối với các Trợ giúp viên pháp lý thuộc các trường hợp sau: biệt phái, điều động, luân chuyển, chuyển công tác, thôi việc, nghỉ hưu trước thời điểm báo cáo.
* Đối với trường hợp giảm thực hiện chỉ tiêu vụ việc tham gia tố tụng gồm có:
- Lãnh đạo Trung tâm trợ giúp pháp lý nhà nước được giảm thực hiện chỉ tiêu vụ việc tham gia tố tụng như sau: Giám đốc, Quyền Giám đốc, Phó Giám đốc phụ trách Trung tâm trợ giúp pháp lý nhà nước thực hiện ít nhất 30% chỉ tiêu; Phó Giám đốc Trung tâm trợ giúp pháp lý nhà nước thực hiện ít nhất 60% chỉ tiêu tương ứng theo năm bổ nhiệm trợ giúp viên pháp lý được quy định tại mục 1 Phần I Công văn số số 5282/BTP-TGPL ngày 29/12/2022 của Bộ Tư pháp.
- Trợ giúp viên pháp lý được cử đi học; nghỉ ốm; nghỉ thai sản; nghỉ hoặc vắng mặt có lý do hợp pháp khác mà có thời gian vắng mặt tại Trung tâm trợ giúp pháp lý nhà nước từ 08 tháng trở xuống tính đến thời điểm báo cáo thì được giảm chỉ tiêu vụ việc tương ứng với thời gian vắng mặt tại Trung tâm trợ giúp pháp lý nhà nước.
- Trợ giúp viên pháp lý bổ nhiệm từ đủ 04 tháng đến dưới 01 năm (12 tháng) thì chỉ tiêu vụ việc được tính tương ứng với thời gian mà Trợ giúp viên pháp lý đó được bổ nhiệm.
* Đối với các trường hợp biến động trong thực hiện chỉ tiêu vụ việc tham gia tố tụng:
- Người được bổ nhiệm chức danh Lãnh đạo Trung tâm trong năm thì chỉ tiêu vụ việc được tính tương ứng với thời gian mà người đó là Trợ giúp viên pháp lý và thời gian được bổ nhiệm chức danh Lãnh đạo Trung tâm.
- Trợ giúp viên pháp lý chuyển giao giữa 02 mức chỉ tiêu do thay đổi số năm bổ nhiệm thì chỉ tiêu vụ việc được tính tương ứng với thời gian mà Trợ giúp viên pháp lý đó được bổ nhiệm.
- Trợ giúp viên pháp lý thuộc một trong các trường hợp không được thực hiện trợ giúp pháp lý theo quy định pháp luật về trợ giúp pháp lý và pháp luật có liên quan thì sẽ không tính chỉ tiêu vụ việc tương ứng với thời gian không được thực hiện trợ giúp pháp lý.
Phòng Tài chính và quản lý chất lượng TGPL - Cục TGPL
[1] An Giang, Hà Giang, Bà Rịa- Vũng Tàu, Bình Dương, Điện Biên, Hà Nam, Lai Châu, Sóc Trăng, Sơn La, Trà Vinh, Vĩnh Long, Bắc Ninh, Đắc Nông, Gia Lai.
