Hai bị cáo chưa thành niên được hưởng án treo: Để những bước chân lầm lỡ tìm lại con đường học tập

Phía sau một vụ án của hai thiếu niên 17 tuổi không chỉ là con số thiệt hại hay điều khoản pháp luật. Đó còn là những phút nông nổi của tuổi trẻ, là sự lo lắng của gia đình, là hy vọng về cơ hội sửa sai. Và chính cơ hội ấy đã được mở ra tại phiên phúc thẩm, khi pháp luật lựa chọn con đường giáo dục thay vì khép lại tương lai của các em.

Phiên phúc thẩm – cánh cửa mở lại tương lai

Ngày 23/9/2025, tại phòng xử phúc thẩm của Tòa án nhân dân tỉnh An Giang, hai bị cáo N.P.H và N.Đ.L – những thiếu niên chỉ mới 17 tuổi – đứng trước Hội đồng xét xử với ánh mắt còn lộ vẻ sợ sệt. Không chỉ đối diện pháp luật, các em còn đối diện với chính lỗi lầm của mình.

Sau khi xem xét toàn diện hồ sơ và phần bào chữa, Tòa đã chấp nhận kháng cáo, quyết định cho hai em hưởng án treo. Khoảnh khắc bản án được tuyên, những tiếng thở phào nhẹ nhõm từ hàng ghế gia đình như xua đi phần nào nỗi lo bị giam lại tuổi trẻ sau song sắt.

Sai lầm của tuổi 17

Rạng sáng 19/02/2024, trong phút nông nổi và thiếu suy nghĩ, H và L cùng một số bạn đã phá khóa đột nhập vào một căn nhà tại phường Vĩnh Lạc, TP. Rạch Giá. Những món đồ điện thoại, rượu ngoại, máy tính bảng, tiền mặt và ngoại tệ với tổng giá trị hơn 116 triệu đồng bị mang đi – một con số lớn đối với bất kỳ ai, đặc biệt là đối với những thanh niên chưa tròn 18 tuổi.

Phiên sơ thẩm tuyên mỗi bị cáo 18 tháng tù giam theo khoản 2 Điều 173 Bộ luật Hình sự. Với hai em, đó là một cú sốc lớn. Trường lớp dang dở, tương lai mờ mịt, những gương mặt trẻ non lại phủ đầy âu lo.

Trợ giúp pháp lý – bàn tay đưa ra đúng lúc

Trong phiên phúc thẩm, Trợ giúp viên pháp lý của Trung tâm Trợ giúp pháp lý nhà nước tỉnh đã đứng ra bào chữa miễn phí cho các em. Bằng sự am hiểu pháp luật và sự thấu cảm với lứa tuổi vị thành niên, Trợ giúp viên đã phân tích rõ từng yếu tố có lợi: nhân thân tốt, chưa từng vi phạm, thành khẩn nhận lỗi, đã bồi thường thiệt hại, được bị hại xin giảm nhẹ và gia đình có công với cách mạng.

Quan trọng hơn, Trợ giúp viên nhấn mạnh tinh thần của pháp luật đối với người chưa thành niên: phải giáo dục để các em trưởng thành, chứ không đẩy các em vào con đường cụt. Những lập luận ấy không chỉ là điều luật khô khan mà là một lời nhắc rằng trong mỗi sai lầm của tuổi trẻ luôn có cơ hội để sửa sai.

Khoảnh khắc bản án mở đường

Hội đồng xét xử đã xem xét thấu đáo và quyết định sửa án sơ thẩm, tuyên phạt mỗi bị cáo 1 năm 6 tháng tù nhưng cho hưởng án treo, thời gian thử thách 3 năm.

Khi bản án được đọc xong, hai bị cáo cúi đầu, nhưng đó không còn là cúi đầu vì sợ hãi. Đó là cúi đầu của sự biết ơn và hối hận. Nhiều người chứng kiến đã lặng đi, cha mẹ các em thì rơi nước mắt vì hạnh phúc – bởi ai cũng hiểu rằng, chính khoảnh khắc ấy có thể là bước ngoặt cuộc đời của hai thiếu niên.

Ý nghĩa vượt ra ngoài phòng xử

Phán quyết phúc thẩm cho thấy pháp luật không chỉ là chế tài. Pháp luật còn có trái tim – biết phân biệt giữa sai phạm của một kẻ cố ý và bước trượt của tuổi trẻ non nớt.

Nó cũng khẳng định vai trò của trợ giúp pháp lý trong việc bảo vệ những người yếu thế, giúp họ không bị bỏ lại phía sau trong hành trình tiếp cận công lý.

Với người chưa thành niên, cơ hội để trở lại trường học, đứng trong lớp học, lắng nghe một bài giảng… đôi khi quý hơn bất kỳ hình phạt nào. Bởi chỉ có tri thức và sự hỗ trợ của gia đình – nhà trường – cộng đồng mới giúp họ vượt qua sai lầm và trở thành người tốt.

 
                                                                                          Định Giang