Lào Cai đổi mới hoạt động trợ giúp pháp lý sau sáp nhập
Ngày 12/6/2025, Nghị quyết về sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh được Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ Nghĩa Việt Nam thông qua và có hiệu lực thi hành, kéo theo đó là sự thay đổi mạnh mẽ diễn ra trong khắp các lĩnh vực đời sống xã hội, từ kinh tế, văn hóa – xã hội tới giáo dục, y tế… để phù hợp với chính quyền địa phương sau sáp nhập. Là một trong những dịch vụ sự nghiệp công thiết yếu, dịch vụ trợ giúp pháp lý cũng không ngoại lệ. Hoạt động trợ giúp pháp lý tại tỉnh Lào Cai sau sáp nhập đã đổi mới để giải quyết những khó khăn và khai thác những tiềm năng mà sáp nhập mang tới.
Tỉnh Lào Cai sau sáp nhập có diện tích tự nhiên 13.256,92 km2 với địa hình đồi núi hiểm trở, giao thông đi lại khó khăn, đặc biệt là đối với các xã, thôn, bản vùng cao, khu vực giáp biên giới. Với diện tích và địa hình như vậy địa bàn hoạt động của Trung tâm Trợ giúp pháp lý nhà nước rất rộng nên việc tiếp cận và sử dụng dịch vụ trợ giúp pháp lý của người dân sẽ gặp nhiều khó khăn nếu như toàn bộ viên chức của Trung tâm phải về làm việc tại trung tâm hành chính của tỉnh. Do vậy Trung tâm Trợ giúp pháp lý nhà nước tỉnh Lào Cai được tổ chức thành một trung tâm thống nhất nhưng đặt trụ sở làm việc tại 02 cơ sở thuộc 02 địa phương như trước khi tiến hành sáp nhập tỉnh và thành lập 05 Chi nhánh trực thuộc tại các địa bàn nơi đặt trụ sở Tòa án nhân dân khu vực, Viện kiểm sát nhân dân khu vực. Việc duy trì trụ sở làm việc như hiện trạng trước khi sáp nhập và các Chi nhánh trực thuộc có vai trò quan trọng trong việc đảm bảo quyền lợi hợp pháp của người dân, đặc biệt là đối với các nhóm yếu thế như người nghèo, người dân tộc thiểu số, người khuyết tật, phụ nữ và trẻ em; qua đó đảm bảo không gián đoạn trong việc cung cấp dịch vụ pháp lý cho người dân, đảm bảo quyền được trợ giúp pháp lý, giúp duy trì sự liên tục trong công tác trợ giúp pháp lý, đặc biệt là đối với người yếu thế tại vùng sâu, vùng xa. Mặt khác, việc tổ chức một trung tâm trợ giúp pháp lý thống nhất ban đầu sẽ gặp một số khó khăn trong quá trình hợp nhất hai trung tâm trợ giúp pháp lý của hai tỉnh Lào Cai, Yên Bái cũ trước sáp nhập nhưng sau đó hoạt động sẽ nhịp nhàng, thông suốt, đồng bộ dưới sự lãnh đạo của giám đốc trung tâm so với việc một số tỉnh sau sáp nhập có nhiều trung tâm trợ giúp pháp lý.
Tập thể viên chức Trung tâm TGPL nhà nước tỉnh Lào Cai
Dân số Lào Cai sau sáp nhập là 1.778.489 người với hơn 30 dân tộc cùng sinh sống, trong đó trên 60 % là người dân tộc thiểu số nên nhu cầu trợ giúp pháp lý khá cao trong khi số lượng người thực hiện trợ giúp pháp lý thì có hạn. Để đáp ứng nhu cầu trợ giúp pháp lý của người dân, Trung tâm Trợ giúp pháp lý nhà nước tỉnh Lào Cai đã bố trí nhân lực, kinh phí, cơ sở vật chất cho các Chi nhánh đảm bảo việc đáp ứng dịch vụ sự nghiệp công thiết yếu trợ giúp pháp lý cho người dân kịp thời, có chất lượng. Trung tâm tiếp tục chú trọng việc nâng cao năng lực cho đội ngũ người thực hiện trợ giúp pháp lý (trợ giúp viên pháp lý, luật sư thực hiện trợ giúp pháp lý,…) nhằm đáp ứng nhu cầu ngày càng cao, đa dạng của người dân về trợ giúp pháp lý.
Để giải quyết trở ngại địa lý, Trung tâm Trợ giúp pháp lý nhà nước tỉnh đã tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động trợ giúp pháp lý. Trung tâm thực hiện việc chỉ đạo, điều hành, trao đổi thông tin thông suốt, kịp thời thông qua môi trường mạng internet; sử dụng phần mềm quản lý văn bản để gửi văn bản, báo cáo đến các sở, ban, ngành; để xử lý, giải quyết văn bản đi, đến; cập nhật, theo dõi tiến độ giải quyết công việc. Trung tâm đã vận hành, khai thác, sử dụng hiệu quả các tính năng của “Hệ thống trợ giúp pháp lý”; kết nối, tích hợp dữ liệu người thuộc diện được trợ giúp pháp lý với cơ sở dữ liệu quốc gia và các bộ, ngành có liên quan nhằm nâng cao hiệu quả quản lý điều hành cũng như hỗ trợ người dân yêu cầu trợ giúp pháp lý trực tuyến, đơn giản hóa và giảm tải thủ tục hành chính trong hoạt động trợ giúp pháp lý nhằm tiết kiệm chi phí đi lại, tạo thuận lợi hơn cho người dân tiếp cận và sử dụng dịch vụ.
Để giải quyết trở ngại địa lý, Trung tâm Trợ giúp pháp lý nhà nước tỉnh đã tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động trợ giúp pháp lý. Trung tâm thực hiện việc chỉ đạo, điều hành, trao đổi thông tin thông suốt, kịp thời thông qua môi trường mạng internet; sử dụng phần mềm quản lý văn bản để gửi văn bản, báo cáo đến các sở, ban, ngành; để xử lý, giải quyết văn bản đi, đến; cập nhật, theo dõi tiến độ giải quyết công việc. Trung tâm đã vận hành, khai thác, sử dụng hiệu quả các tính năng của “Hệ thống trợ giúp pháp lý”; kết nối, tích hợp dữ liệu người thuộc diện được trợ giúp pháp lý với cơ sở dữ liệu quốc gia và các bộ, ngành có liên quan nhằm nâng cao hiệu quả quản lý điều hành cũng như hỗ trợ người dân yêu cầu trợ giúp pháp lý trực tuyến, đơn giản hóa và giảm tải thủ tục hành chính trong hoạt động trợ giúp pháp lý nhằm tiết kiệm chi phí đi lại, tạo thuận lợi hơn cho người dân tiếp cận và sử dụng dịch vụ.
Trợ giúp viên pháp lý của Trung tâm tuyên truyền pháp luật cho người dân
Trong tháng 7 năm 2025, khắc phục những khó khăn khi mới sáp nhập tỉnh, Trung tâm Trợ giúp pháp lý nhà nước tỉnh Lào Cai đã thụ lý và thực hiện 71 vụ việc tham gia tố tụng, tư vấn pháp luật 01 vụ việc và 57 việc. Trong thời gian tới, dưới sự quyết tâm và đồng lòng của lãnh đạo và viên chức trung tâm, hoạt động của trung tâm sẽ ngày càng nhịp nhàng, đáp ứng nhu cầu trợ giúp pháp lý của người dân./.
Phan Thủy
Trung tâm TGPL NN tỉnh Lào Cai
Trung tâm TGPL NN tỉnh Lào Cai
