Mục đích nhằm để tiếp tục triển khai có hiệu quả Luật Trợ giúp pháp lý, Bộ luật Tố tụng hình sự, Bộ luật Tố tụng dân sự, Luật Tố tụng hành chính, Luật Thi hành tạm giữ, tạm giam, Thông tư liên tịch số 10/2018/TTLT-BTP-BCA-BQP-BTC-TANDTC-VKSNDTC ngày 29/6/2018 của Bộ Tư pháp, Bộ Công an, Bộ Quốc phòng, Bộ Tài chính, Tòa án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao quy định về phối hợp thực hiện trợ giúp pháp lý trong hoạt động tố tụng (viết tắt là Thông tư liên tịch số 10/2018/TTLT) và các văn bản hướng dẫn thi hành; nâng cao vai trò, trách nhiệm của Hội đồng phối hợp liên ngành về trợ giúp pháp lý trong hoạt động tố tụng tỉnh Bạc Liêu (viết tắt là Hội đồng) và Tổ giúp việc cho Hội đồng; đẩy mạnh hơn nữa hoạt động truyền thông về trợ giúp pháp lý cho người dân nói chung và các thành viên trong Hội đồng nói riêng; tăng cường việc trao đổi thông tin, giới thiệu người thuộc diện được trợ giúp pháp lý giữa các cơ quan tiến hành tố tụng với Trung tâm Trợ giúp pháp lý nhà nước trong các lĩnh vực pháp luật, trong đó chú trọng việc giới thiệu, chuyển gửi các vụ việc trong lĩnh vực pháp luật dân sự, hôn nhân gia đình, hành chính; tăng cường sự phối hợp giữa Tòa án nhân dân các cấp với Trung tâm Trợ giúp pháp lý nhà nước trong việc triển khai Chương trình phối hợp số 1603/CTPH-BTP-TANDTC ngày 19/5/2022 giữa Bộ Tư pháp và Tòa án nhân dân tối cao về người thực hiện trợ giúp pháp lý trực tại Tòa án nhân dân; tăng cường sự phối hợp giữa cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng với Trung tâm Trợ giúp pháp lý nhà nước theo Chương trình phối hợp số 5789/CTPH-BTP-BCA ngày 27/11/2023 giữa Bộ Tư pháp và Bộ Công an về trực trợ giúp pháp lý trong điều tra hình sự; nâng cao trách nhiệm của Viện kiểm sát nhân dân trong công tác phối hợp trao đổi thông tin giữa Viện kiểm sát nhân dân với Trung tâm Trợ giúp pháp lý nhà nước; kiểm sát việc thực hiện các quy định của Thông tư liên tịch số 10/2018/TTLT của các cơ quan, người tiến hành tố tụng; cơ sở giam giữ và người có thẩm quyền của cơ sở giam giữ. Từ đó, để nâng cao chất lượng, số lượng vụ việc trợ giúp pháp lý được thực hiện bằng hình thức tham gia tố tụng, bảo đảm các đối tượng thuộc diện được trợ giúp pháp lý được kịp thời cung cấp thông tin và tiếp cận sớm với dịch vụ trợ giúp pháp lý chất lượng tốt.
Theo đó, Kế hoạch đề ra các nhiệm vụ trọng tâm cần triển khai thực hiện trong năm 2025 cụ thể như sau:
1. Sở Tư pháp và Công an tỉnh (Cơ quan điều tra) tiếp tục triển khai, tổ chức thực hiện Kế hoạch phối hợp số 14/KHPH-STP-CAT ngày 23/02/2024 giữa Sở Tư pháp và Công an tỉnh về trực trợ giúp pháp lý trong điều tra hình sự theo Chương trình phối hợp số 5789/CTPH-BTP-BCA ngày 27/11/2023 giữa Bộ Tư pháp và Bộ Công an về trực trợ giúp pháp lý trong điều tra hình sự.
2. Sở Tư pháp và Tòa án nhân dân tỉnh tiếp tục triển khai, tổ chức thực hiện kế hoạch phối hợp số 83/KHPH-STP-TAND ngày 23/8/2022 giữa Sở Tư pháp và Tòa án nhân dân tỉnh về người thực hiện trợ giúp pháp lý trực tại Tòa án nhân dân theo Chương trình pối hợp số 1603/CTPH-BTP-TANDTC ngày 19/5/2022 giữa Bộ Tư pháp và Tòa án nhân dân tối cao về người thực hiện trợ giúp pháp lý trực tại Tòa án nhân dân.
3. Tiếp tục triển khai Thông tư liên tịch số 05/2021/TTLT-TANDTC-VKSNDTC-BCA-BQP-BTP của Tòa án nhân dân tối cao, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao, Bộ Công an, Bộ Quốc phòng, Bộ Tư pháp ngày 15/12/2021 quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành tổ chức phiên tòa trực tuyến.
4. Hướng dẫn, giải đáp những vướng mắc trong quá trình triển khai thực hiện Thông tư liên tịch số 10/2018/TTLT. Cụ thể, Hội đồng sẽ tổ chức kiểm tra công tác phối hợp thực hiện trợ giúp pháp lý trong tố tụng, đặc biệt trách nhiệm của các cơ quan tiến hành tố tụng, nhà tạm giữ và người có thẩm quyền tiến hành tố tụng. Dự kiến tổ chức kiểm tra tại Tòa án nhân dân huyện Đông Hải, Viện kiểm sát nhân dân thị xã Giá Rai và Cơ quan điều tra Công an huyện Phước Long.
5. Củng cố, kiện toàn Hội đồng và Tổ giúp việc cho Hội đồng: Thường xuyên rà soát, kịp thời trình cơ quan có thẩm quyền quyết định kiện toàn Hội đồng và Tổ giúp việc cho Hội đồng khi có sự thay thế, bổ sung thành viên theo quy định Thông tư liên tịch số 10/2018/TTLT hoặc vì lý do khác.
6. Đẩy mạnh truyền thông về trợ giúp pháp lý để nâng cao nhận thức của cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan về hoạt động trợ giúp pháp lý như:
- Tiếp tục cung cấp, đặt, kiểm tra, thay thế Bảng thông tin về trợ giúp pháp lý, Tờ thông tin về trợ giúp pháp lý, Hộp tin trợ giúp pháp lý, tờ gấp pháp luật tại trụ sở các cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng ở cấp tỉnh, cấp huyện, Trại tạm giam, Nhà tạm giữ (đặt tại nơi người dân có thể dễ dàng đọc được thông tin về trợ giúp pháp lý) hoặc các phương thức truyền thông khác như xây dựng bài viết về hoạt động trợ giúp pháp lý để đăng trên các phương tiện truyền thông như báo in, báo mạng hoặc các phương tiện thông tin đại chúng để nâng cao hiệu quả hoạt động truyền thông.
- Cung cấp đơn yêu cầu trợ giúp pháp lý; biên bản giải thích về quyền được trợ giúp pháp lý miễn phí của người bị buộc tội, người bị hại, đương sự thuộc diện được trợ giúp pháp lý; Sổ theo dõi vụ việc trợ giúp pháp lý trong hoạt động tố tụng; cung cấp danh sách, số điện thoại của trợ giúp viên pháp lý, luật sư ký hợp đồng với Trung tâm Trợ giúp pháp lý nhà nước; cung cấp USB hoặc phương tiện khác có chứa nội dung thông tin về trợ giúp pháp lý cho các cơ quan tiến hành tố tụng ở cấp tỉnh, cấp huyện, Trại tạm giam, Nhà tạm giữ.
- Thực hiện đầy đủ hoạt động giải thích, thông báo, thông tin về trợ giúp pháp lý theo quy định tại Điều 7 Thông tư liên tịch số 10/2018/TTLT (chú trọng bảo đảm việc thông báo về trợ giúp pháp lý trong tố tụng hình sự được thực hiện theo Mẫu số 03 ban hành kèm theo Thông tư liên tịch số 10/2018/TTLT, ghi vào biên bản tố tụng và lưu tại hồ sơ vụ án) và thực hiện các hoạt động phối hợp khác để nâng số lượng vụ việc trợ giúp pháp lý được chuyển gửi tới Trung tâm trợ giúp pháp lý nhà nước.
7. Nâng cao năng lực, nhận thức về hoạt động trợ giúp pháp lý
Sở Tư pháp (Trung tâm trợ giúp pháp lý nhà nước) và các ngành thành viên Hội đồng cử thành viên Hội đồng, Tổ giúp việc cho Hội đồng, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng và người thực hiện trợ giúp pháp lý tham gia tập huấn chuyên sâu các văn bản pháp luật về trợ giúp pháp lý sửa đổi, các văn bản pháp luật về trợ giúp pháp lý mới ban hành, các Bộ luật, Luật Tố tụng và các tài liệu khác có liên quan đến hoạt động trợ giúp pháp lý trong tố tụng cho người có thẩm quyền tiến hành tố tụng, người thực hiện trợ giúp pháp lý do các cơ quan tiến hành tố tụng, các đơn vị, tổ chức
8. Tham gia hội nghị, tọa đàm đánh giá kết quả thực hiện Chương trình phối hợp số 5789/CTPH-BTP-BCA và Chương trình phối hợp số 1603/CTPH-BTP-TANDTC
Cử thành viên Hội đồng, Tổ giúp việc cho Hội đồng tham gia các hội nghị, tọa đàm do các cơ quan cấp trên tổ chức hội nghị, tọa đàm đánh giá kết quả thực hiện các Chương trình phối hợp trực tại Tòa án nhân dân và trực trong điều tra hình sự của người tiến hành tố tụng, một số khó khăn, vướng mắc phát sinh, chia sẻ kinh nghiệm, cách làm hay trong quá trình phối hợp với từng cơ quan tiến hành tố tụng./.
Trịnh Hồng Như, Trung tâm TGPL nhà nước tỉnh Bạc Liêu