Năm 2021, tình hình dịch bệnh Covid – 19 tiếp tục diễn biến phức tạp ở nhiều địa phương trên cả nước trong đó có Quảng Nam, điều này đã ảnh hưởng rất lớn đến hoạt động trợ giúp pháp lý (TGPL) trên địa bàn tỉnh. Nhằm đẩy mạnh các hoạt động TGPL hưởng ứng ngày thành lập tổ chức TGPL (06/9), ngày vì người nghèo (17/10) và ngày pháp luật Việt Nam (09/11), Lãnh đạo Trung tâm TGPL Nhà nước tỉnh Quảng Nam đã tiếp tục chỉ đạo triển khai thực hiện các nhiệm vụ theo Kế hoạch, đẩy mạnh các giải pháp đồng bộ, đảm bảo “mục tiêu kép” vừa thực hiện tốt các biện pháp phòng, chống dịch bệnh vừa hoàn thành chỉ tiêu vụ việc tham gia tố tụng của Trợ giúp viên pháp lý năm 2021 tại Công văn số 4958 /BTP-TGPL ngày 31/12/2020 của Bộ Tư pháp.
Đến cuối tháng 9/2021, Trung tâm TGPL Nhà nước tỉnh Quảng Nam (sau đây gọi là Trung tâm) đã hoàn thành 100% chỉ tiêu vụ việc tham gia tố tụng năm 2021. Đây là sự nỗ lực rất lớn của Lãnh đạo và tập thể Trung tâm trong tình hình dịch bệnh, sự phấn đấu không ngừng, bước đi trưởng thành của những TGVPL, luôn trau dồi kiến thức, kỹ năng bảo vệ, bào chữa cho các đối tượng được TGPL trên địa bàn tỉnh. Đến thời điểm này, có thể nói mặc dù có một số khó khăn nhất định nhưng Trung tâm đã hoàn thành khá tốt các nhiệm vụ chủ yếu đã đề ra, thể hiện ở các mặt sau:
1. Công tác truyền thông TGPL
Trong thời gian vừa qua, do ảnh hưởng của dịch bệnh nên Trung tâm không tổ chức rộng rãi các đợt truyền thông TGPL về cơ sở mà chú trọng phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan thực hiện các đợt truyền thông hướng đến một số nhóm đối tượng, cụ thể như phối hợp với Hội người khuyết tật tỉnh Quảng Nam tổ chức “truyền thông hoạt động trợ giúp pháp lý” cho người khuyết tật tại hai huyện Núi Thành và Quế Sơn. Ngoài ra, Trung tâm đã cử TGVPL tham gia “Diễn đàn trẻ em” năm 2021 do UBND tỉnh Quảng Nam tổ chức để tư vấn, giải đáp những vướng mắc pháp luật cho các đối tượng là trẻ em. Tại các đợt truyền thông này, hoạt động tư vấn pháp luật của Trung tâm đã góp phần giải quyết những vướng mắc, giảm bớt khiếu kiện, khiếu nại của đối tượng được TGPL trên từng địa bàn. Qua đó, góp phần chuyển biến nhận thức tích cực, nâng cao hiểu biết, ý thức tôn trọng và chấp hành pháp luật của đối tượng được TGPL, bảo vệ công lý, bảo đảm công bằng an sinh xã hội, phòng ngừa, hạn chế tranh chấp và vi phạm pháp luật, tạo niềm tin của Nhân dân với chính quyền, được các cấp, các ngành ghi nhận, đánh giá cao.
Ngoài ra, Trung tâm tiếp tục triển khai việc lắp đặt 163 bảng “Thông tin về TGPL” tại các điểm Nhà văn Hóa các thôn, tại các trại trạm giam, Đồn Biên phòng thuộc các xã có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn để người dân biết và tiếp cận dịch vụ pháp lý miễn phí của Nhà nước một cách nhanh chóng và thuận lợi.
Tiếp tục duy trì đường dây nóng 0235.352.7777 về TGPL để người dân dễ dàng liên hệ yêu cầu Trung tâm tư vấn, hướng dẫn các vụ việc đơn giản, giảm tải chi phí đi lại cho người dân.
Thường xuyên viết bài trao đổi nghiệp vụ TGPL trên Trang Thông tin điện tử TGPL Việt Nam và Hội đồng giáo dục phổ biến pháp luật tỉnh Quảng Nam. Đây là một trong những hoạt động truyền thông có hiệu quả được Trung tâm vận dụng trong tình hình hiện nay.
2. Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) trong công tác TGPL
Trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19 diễn biến phức tạp, việc triển khai, ứng dụng CNTT trong hoạt động chuyên môn, nghiệp vụ góp phần đáng kể vào việc hoàn thành các nhiệm vụ của hoạt động TGPL trên địa bàn tỉnh. Cụ thể:
2.1.Công tác chỉ đạo điều hành, giải quyết công việc
Hiện nay, Trung tâm TGPL Nhà nước tỉnh Quảng Nam đẩy mạnh việc trao đổi thông tin liên lạc, trao đổi văn bản, chỉ đạo, điều hành, hướng dẫn chuyên môn nghiệp vụ của cấp trên với Trung tâm, giữa lãnh đạo Trung tâm với Chi nhánh và ngược lại thường xuyên, liên tục thông qua việc sử dụng phần mềm nội bộ Hộp thư điện tử - Qoffice để trao đổi văn bản, triển khai, thực hiện ý kiến chỉ đạo kịp thời, nhanh chóng. Trung tâm đảm bảo 100% viên chức sử dụng Hộp thư điện tử trao đổi công việc để hạn chế in ấn, sử dụng giấy tờ. Lãnh đạo Trung tâm và các Phòng, Chi nhánh trực thuộc sử dụng phần mềm quản lý văn bản để kịp thời xử lý, cập nhật giải quyết công việc. Ngoài ra, Trung tâm sử dụng CNTT trong việc tổ chức truyền tải nội dung bồi dưỡng nghiệp vụ TGPL cho các TGVPL, Luật sư thực hiện TGPL trong tình hình dịch bệnh hiện nay.
2.2.Cập nhật thông tin người thực hiện TGPL của Trung tâm lên Trang Thông tin điện tử TGPL Việt Nam và Hội đồng giáo dục phổ biến pháp luật tỉnh
Hiện nay, thông tin về địa chỉ Trung tâm, các Chi nhánh và danh sách, số điện thoại của viên chức Trung tâm, Luật sư thực hiện TGPL được cập nhật thường xuyên lên Trang Thông tin điện tử TGPL Việt Nam và Hội đồng giáo dục phổ biến pháp luật tỉnh để các cơ quan đơn vị liên hệ công tác, các đối tượng TGPL tiếp cận với người thực hiện TGPL nhanh chóng, kịp thời.
2.3.Cập nhật vụ việc TGPL lên hệ thống quản lý vụ việc TGPL
Hồ sơ vụ việc TGPL được số hóa, cập nhật trên Hệ thống quản lý tổ chức và hoạt độngTGPL (Hệ thống) nhằm đánh giá chất lượng hoạt động TGPL của các TGVPL, Luật sư thực hiện TGPL. Sau khi kết thúc vụ việc TGPL, TGVPL, Luật sư thực hiện TGPL tiến hành cập nhật toàn bộ hồ sơ vụ việc lên Hệ thống. Thời gian cập nhật hồ sơ vụ việc lên Hệ thống là ngày kết thúc vụ việc thực hiện TGPL. Mỗi TGVPL, Luật sư thực hiện TGPL quản lý, cập nhật, khai thác, bảo mật hồ sơ điện tử về vụ việc TGPL và chịu trách nhiệm về tính chính xác, đầy đủ của dữ liệu do mình cập nhật. Hàng tháng, phòng Hành chính – tổng hợp sẽ thống kê số liệu vụ việc tư vấn, vụ việc đại diện ngoài tố tụng, vụ việc tham gia tố tụng cử, kết thúc, thành công hiệu quả, đôn đốc các TGVPL, Luật sư thực hiện TGPL cập nhật vụ việc TGPL kịp thời theo thời gian quy định.
2.4.Ứng dụng CNTT vào việc nâng cao kiến thức chuyên môn, nghiệp vụ
Hiện nay 100% viên chức sử dụng máy tính kết nối internert để cập nhật văn bản quy phạm pháp luật mới ban hành, sửa đổi, bổ sung, thay thế… và các tài liệu liên quan một cách nhanh chóng, kịp thời nhằm bảo vệ tốt nhất quyền và lợi ích của đối tượng khi tham gia thực hiện vụ việc TGPL.
3. Chú trọng thực hiện vụ việc TGPL, nhất là vụ việc tham gia tố tụng
Bên cạnh việc tư vấn, hướng dẫn, đối với những vụ việc phức tạp, các TGVPL đã tham gia tố tụng để bảo vệ tối đa quyền và lợi ích hợp pháp cho người được TGPL. Trung tâm đã chủ động phối hợp với các cơ quan tiến hành tố tụng nâng cao hiệu quả phối hợp thực hiện TGPL. Vì vậy, vụ việc TGPL ngày càng tăng lên về số lượng và đảm bảo về chất lượng,hiệu quả, bảo vệ tốt quyền và lợi ích hợp pháp của người được TGPL. Cụ thể đến ngày 30/9/2021, Trung tâm đã hoàn thành 233/306 vụ việc tham gia tố tụng chiếm 77.14%, trong đó TGVPL đã thực hiện 221 vụ việc (chiếm 94,8% tổng số vụ việc), luật sư ký hợp đồng thực hiện TGPL thực hiện 12 vụ việc (chiếm 5,2% tổng số vụ việc). Đến nay, 100% Trợ giúp viên pháp lý của Trung tâm đạt chỉ tiêu về vụ việc tham gia tố tụng năm 2021 theo quy định của Bộ Tư pháp, trong đó: có 2/15 TGVPL đạt chỉ tiêu tốt (chiếm 13,3%), có 3/15 TGVPL đạt chỉ tiêu khá (chiếm 20%) .
Có thể nói, năm 2021 mặc dù tình hình dịch bệnh diễn ra hết sức phức tạp, tuy nhiên với sự nỗ lực không ngừng của tập thể Trung tâm TGPL Nhà nước tỉnh Quảng Nam, hoạt động TGPL trên địa bàn tỉnh đã có những chuyển biến tích cực, chất lượng, vụ việc tham tố tụng đạt hiệu quả, nhiều vụ việc các ý kiến tranh tụng, đề xuất của TGVPL đã được cơ quan tiến hành tố tụng chấp nhận, bảo vệ thành công quyền, lợi ích hợp pháp cho các đối tượng trong các vụ án dân sự, bảo đảm được tính khách quan trong quá trình điều tra, truy tố và xét xử vụ án, bảo đảm quyền bình đẳng trước pháp luật, quyền tiếp cận công lý, góp phần xây dựng Nhà nước Pháp quyền xã hội chủ nghĩa của Nhân dân, do Nhân dân, vì Nhân dân./.
Trung tâm TGPL nhà nước tỉnh Quảng Nam