Kiểm tra liên ngành về trợ giúp pháp lý trong hoạt động tố tụng tại hai tỉnh Bắc Giang và Bắc Ninh

Tham gia Đoàn kiểm tra có đồng chí Nguyễn Thúy Hiền, Phó Chánh án Tòa án nhân dân tối cao làm Trưởng Đoàn; đồng chí Cù Thu Anh, Phó Cục trưởng Cục Trợ giúp pháp lý, Bộ Tư pháp làm Phó Trưởng đoàn và đại diện các Bộ, ngành thành viên: Bộ Công an, Bộ Tài chính, Bộ Tư pháp, Tòa án nhân dân tối cao và Viện kiểm sát nhân dân tối cao. Đoàn kiểm tra đã làm việc với đại diện Cơ quan Cảnh sát điều tra, Trại tạm giam của Công an tỉnh, Tòa án nhân dân tỉnh và Hội đồng phối hợp liên ngành về trợ giúp pháp lý trong hoạt động tố tụng tại hai tỉnh Bắc Giang và Bắc Ninh (sau đây gọi tắt là Hội đồng phối hợp liên ngành địa phương) với sự tham dự của các đồng chí Thường vụ tỉnh ủy: đồng chí Lại Thanh Sơn, Phó Chủ tịch thường trực, đồng chí Tống Ngọc Bắc, Trưởng Ban Nội chính phụ trách công tác tư pháp của tỉnh Bắc Giang; đồng chí Nguyễn Hữu Quất, Phó Bí thư thường trực tỉnh Bắc Ninh.

Đoàn kiểm tra đã nghe báo cáo của Hội đồng phối hợp liên ngành địa phương, báo cáo đã đánh giá những kết quả đạt được về tổ chức và hoạt động của Trung tâm trợ giúp pháp lý nhà nước (Trung tâm), kết quả triển khai thực hiện Thông tư liên tịch số 11/2013/TTLT-BTP-BCA-BQP-BTC-VKSNDTC-TANDTC ngày 04/7/2013 của Bộ Tư pháp, Bộ Công an, Bộ Quốc phòng, Bộ Tài chính, Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Tòa án nhân dân tối cao hướng dẫn thực hiện một số quy định của pháp luật về trợ giúp pháp lý trong hoạt động tố tụng, kết quả thực hiện chỉ tiêu vụ việc tham gia tố tụng của Trợ giúp viên pháp lý, đồng thời cũng nêu những hạn chế, bất cập trong tổ chức và hoạt động trợ giúp pháp lý, quá trình triển khai thực hiện hoạt động phối hợp trợ giúp pháp lý trong hoạt động tố tụng trên địa bàn.

Đoàn kiểm tra đã nghe đại diện Cơ quan Cảnh sát điều tra, Lãnh đạo Trại tạm giam của Công an tỉnh Bắc Giang và Bắc Ninh báo cáo tóm tắt công tác phối hợp về trợ giúp pháp lý trong hoạt động tố tụng trong việc giải thích quyền và nghĩa vụ của người được trợ giúp pháp lý; niêm yết Bảng thông tin, Hộp tin trợ giúp pháp lý; việc cấp giấy chứng nhận tham gia tố tụng; thông báo lịch xét hỏi … Tại buổi làm việc, các thành viên của Đoàn kiểm tra đã phát biểu, nêu ý kiến thảo luận nhằm làm rõ những vấn đề mà Đoàn kiểm tra quan tâm.

Đồng thời, Đoàn kiểm tra cũng trực tiếp đi kiểm tra nơi niêm yết Bảng thông tin, Hộp tin trợ giúp pháp lý, nơi giam giữ người bị kết án tại các Trại tạm giam và Tòa án nhân dân tỉnh.

Tại các buổi làm việc của Đoàn kiểm tra, đồng chí Cù Thu Anh – Phó Cục trưởng Cục Trợ giúp pháp lý và các thành viên Đoàn kiểm tra đã có một số ý kiến trao đổi với Hội đồng phối hợp liên ngành địa phương như: Đánh giá sự phối hợp trợ giúp pháp lý trong hoạt động tố tụng của các thành viên Hội đồng phối hợp liên ngành địa phương đã có sự chuyển biến tích cực trong những năm qua. Hiện tại, số lượng vụ việc tham gia tố tụng trên địa bàn tỉnh còn ít. Tuy nhiên, sau khi Luật Trợ giúp pháp lý năm 2017 và Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015 có hiệu lực từ ngày 01/01/2018, dự báo nhu cầu trợ giúp pháp lý sẽ tăng lên nhanh, từ đó số lượng vụ việc tham gia tố tụng cũng sẽ được tăng lên. Vì vậy, đề nghị Hội đồng tham mưu cho Lãnh đạo Ủy ban nhân dân, các ngành chuẩn bị các công việc cho việc thực hiện các Bộ luật, Luật mới: tăng cường truyền thông về các quy định của các Bộ luật, Luật mới, nhất là các quy định về mở rộng đối tượng, trách nhiệm của các cơ quan, người tiến hành tố tụng trong việc giải thích, hướng dẫn về trợ giúp pháp lý; bảo đảm kinh phí cho công tác trợ giúp pháp lý phù hợp với điều kiện thực tế (tăng về số lượng và đối tượng trợ giúp pháp lý), trong đó có kinh phí vụ việc tham gia tố tụng cho Trung tâm theo Nghị định số 80/2015/NĐ-CP ngày 17/9/2015 sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 14/2013/NĐ-CP. Đề nghị Ủy ban nhân dân tỉnh, Sở Tư pháp ưu tiên bảo đảm ổn định đội ngũ Trợ giúp viên pháp lý tại Trung tâm, tập trung cho Trợ giúp viên pháp lý tham gia tố tụng, huy động nguồn lực luật sư thực hiện trợ giúp pháp lý...

Kết thúc buổi làm việc, đồng chí Nguyễn Thúy Hiền, Phó Chánh án Tòa án nhân dân tối cao thay mặt Đoàn kiểm tra đã có một số kết luận, đánh giá cao công tác chuẩn bị và kết quả hoạt động của Hội đồng phối hợp liên ngành địa phương. Đề nghị các cấp ủy, chính quyền địa phương quan tâm hơn nữa đến công tác trợ giúp pháp lý. Yêu cầu Hội đồng phối hợp liên ngành địa phương tiếp tục tham mưu triển khai các nhiệm vụ, quyền hạn của Hội đồng quy định trong Thông tư liên tịch số 11, đặc biệt tăng cường công tác tập huấn, bồi dưỡng cho người tiến hành tố tụng về trách nhiệm phối hợp theo Thông tư liên tịch số 11, chú trọng kỹ năng giải thích, hướng dẫn cho đối tượng thuộc diện về quyền và nghĩa vụ theo pháp luật trợ giúp pháp lý; định kỳ thực hiện việc kiểm tra, đánh giá công tác phối hợp trợ giúp pháp lý trong tố tụng tại các cơ quan tiến hành tố tụng cấp huyện... Đề nghị Ủy ban nhân dân, Sở Tài chính bảo đảm kinh phí chi cho vụ việc tham gia tố tụng theo Nghị định số 80/2015/NĐ-CP; bảo đảm bổ sung kinh phí phù hợp với việc tăng khối lượng công việc sau khi các Bộ luật, Luật mới có hiệu lực…/.

Nguyễn Thị Pha, Cục Trợ giúp pháp lý, Bộ Tư pháp