Qua theo dõi thông tin báo chí và hoạt động của các Trung tâm trợ giúp pháp lý (TGPL) nhà nước tỉnh/thành phố trực thuộc Trung ương trong những ngày vừa qua, Cục Trợ giúp pháp lý - Bộ Tư pháp đã nắm bắt được một số vụ việc nổi cộm, gây bức xúc trong xã hội có đối tượng và nạn nhân là trẻ em đã được các Trung tâm TGPL tiếp cận, xác minh, cử người thực hiện TGPL bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp kịp thời cho họ.
- Một số vụ việc xâm hại trẻ em gây bức xúc dư luận
Một trong số vụ việc liên quan đến bị hại gây phẫn nộ trong những ngày vừa qua là vụ việc “Bé gái 15 tuổi bị nam thanh niên tán tỉnh rồi đưa về nhà quan hệ nhiều lần” được báo “baomoi” đưa tin ngày 04/4/2022: “Lợi dụng lòng tin và sự thiếu hiểu biết của em X (SN 2007, trú tại huyện Bảo Lạc, tỉnh Cao Bằng), D đã nói chuyện, tán tỉnh để có quan hệ yêu đương với X, sau đó đưa X về nhà và thực hiện hành vi giao cấu với X nhiều lần. Hành vi phạm tội của D đã trực tiếp xâm hại đến quyền và lợi ích hợp pháp của trẻ em, đặc biệt là sự phát triển toàn diện về cả thể chất và tinh thần của trẻ em gái. Hiện, cơ quan chức năng huyện Hà Quảng đang tiếp tục điều tra, làm rõ để xử lý đối tượng theo đúng quy định”.
Ngay khi nắm bắt được thông tin, Trung tâm TGPL nhà nước tỉnh Cao Bằng đã chủ động xuống để thăm hỏi, động viên cháu X. và đã ra Quyết định cử Trợ giúp viên pháp lý tham gia bảo vệ cho cháu X.
Thông tin “Mời nhậu rồi gạ mua dâm bé gái 15 tuổi” được trang “cand.com.vn” đưa tin ngày 05/4/2022 với nội dung “Công an thị xã Phú Mỹ, tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu cho biết, đã khởi tố hai đối tượng RMar Sun (25 tuổi) và KPă Hơn (23 tuổi, cùng trú tại huyện Ia Pa, tỉnh Gia Lai) về hành vi mua dâm đối với người dưới 18 tuổi, xảy ra tại phường Mỹ Xuân, thị xã Phú Mỹ. Theo thông tin ban đầu, tối ngày 28/3, em Nguyễn Thị S. (15 tuổi, trú tại thị xã Phú Mỹ) đi qua phòng trọ kế bên của RMar Sun để xin nước uống. Lúc này Sun cùng với KPă Hơn, Ksor Dô (17 tuổi), Ksor Viên (17 tuổi), Ksor San (15 tuổi) và Ksor Huyên (15 tuổi, cùng trú tại huyện Ia Pa, tỉnh Gia Lai) đang ngồi ăn nhậu và rủ em này ngồi cùng cho vui. Một tiếng sau, nhóm này ngỏ ý muốn làm “chuyện người lớn” với em S. giá 500 ngàn đồng mỗi người và được em này đồng ý. Phát hiện vụ việc, người dân trong khu nhà trọ đã đến Công an phường Mỹ Xuân, thị xã Phú Mỹ trình báo”.
Vụ việc này, cả bị hại và 04 bị cáo đều thuộc diện người được trợ giúp pháp lý, 04 bị cáo còn nhỏ tuổi lại là người ở địa phương khác đến làm việc và thuê trọ trên địa bàn TX Phú Mỹ nên ngay khi nắm được thông tin vụ việc, Trung tâm TGPL nhà nước tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã chủ động xuống để thăm hỏi, động viên bị hại và tiếp cận, giúp đỡ bị cáo. Hiện, Trung tâm TGPL nhà nước tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã cử Trợ giúp viên pháp lý tham gia bảo vệ và bào chữa cho cả bị hại và bị cáo trong vụ việc này.
- Kịp thời trợ giúp pháp lý cho người chưa thành niên phạm tội
Ngày 07/4/2022, trang “baomoi” đưa tin “Nam sinh lớp 9 đâm chết người ở ký túc xá” với nội dung “Một nhóm học sinh cấp 3 mâu thuẫn với tốp học sinh cấp 2. Quá trình ẩu đả, Vừ Bá G. đã dùng dao chém vào người khiến một nam sinh tử vong. Ngày 7/4, Lãnh đạo Công an huyện Kỳ Sơn (tỉnh Nghệ An) cho biết, đơn vị này đã ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can, bắt tạm giam Vừ Bá G. (SN 2007, trú xã Tây Sơn) về tội Giết người. G. đang là học sinh lớp 9 trên địa bàn”.
Theo đó, Trung tâm TGPL nhà nước tỉnh Nghệ An đã cử Trợ giúp viên pháp lý tham gia bào chữa cho bị cáo từ giai đoạn điều tra.
Thông tin “Bắt nhóm đối tượng nhí dàn cảnh cướp xe máy ở Đà Nẵng” được trang “baomoi” đưa tin ngày 08/4/2022 với nội dung “Vào khuya ngày 5-4 tại đường Như Nguyệt – Đức Lợi 3 xảy ra một vụ cướp xe máy. Theo lời của bị hại, do bản thân say rượu nên bị một nhóm thiếu niên tấn công và cướp xe mô tô hiệu Exciter BKS 43F1-219.xx. Đến chiều tối ngày 7-4, qua nắm tình hình và thực hiện tuần tra tăng ca theo chỉ đạo của Giám đốc Công an TP, Công an phường Thuận Phước đã tổ chức lực lượng bắt giữ được Trần Hồ Hoàng Phước (2006) trú P. Hòa Khánh Bắc, Q. Liên Chiểu và Trần Quang Kh. (2007), trú P. Hòa An, Q. Cẩm Lệ là đối tượng gây ra vụ cướp trên. Qua đấu tranh, cả 2 thừa nhận hành vi của mình và khai ra các đồng phạm khác. Ngay trong chiều và tối ngày 7-4, Công an phường tiến hành truy xét nhanh và bắt thêm 3 đối tượng khác là Bùi Đức Huy (2006), Phạm Tiến D. (2008) và Nguyễn Quang H. (2008), cùng trú Q. Liên Chiểu. Ngoài ra, 2 đối tượng khác đã bỏ trốn khỏi nơi cư trú. Các đối tượng đều thừa nhận hành vi của mình. Với thủ đoạn 1 người đến kiếm chuyện gây sự sau đó một nhóm vào can ngăn, 1 người còn lại thì thực hiện hành vi cưỡng đoạt tài sản. Nhóm này cũng thừa nhận đã thực hiện nhiều vụ việc khác”.
Hiện, Trung tâm TGPL nhà nước thành phố Đà Nẵng đã cử Trợ giúp viên pháp lý tham gia bào chữa cho bị cáo trong vụ việc này.
Có thể nói, tình trạng người chưa thành niên vi phạm pháp luật có chiều hướng gia tăng cả về số vụ và tính chất phức tạp đòi hỏi sự chung tay vào cuộc của các cấp, các ngành, trong đó có hệ thống trợ giúp pháp lý Việt Nam./.