Sáng 13/4, Bộ Tư pháp đã phối hợp với Phái đoàn Liên minh châu Âu và Chương trình phát triển Liên hợp quốc tại Việt Nam tổ chức Phiên thảo luận Tăng cường tiếp cận trợ giúp pháp lý cho người nghèo và nhóm yếu thế.
Tham dự và đồng chủ trì có Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Khánh Ngọc, ông Giorgio Aliberti, Đại sứ - Trưởng Phái đoàn Liên minh châu Âu tại Việt Nam, bà Sitara Syed – Phó Trưởng Đại diện thường trú UNDP tại Việt Nam.
Bảo đảm quyền được trợ giúp pháp lý của công dân
Phát biểu khai mạc, Thứ trưởng Nguyễn Khánh Ngọc khẳng định trợ giúp pháp lý (TGPL) được xác định là trách nhiệm của Nhà nước vừa thể hiện truyền thống đạo lý, tính nhân văn của người Việt Nam và lại vừa thể hiện trách nhiệm cao cả của Nhà nước trong việc bảo đảm các quyền con người. Qua đó, Thứ trưởng nhấn mạnh một số kết quả tích cực sau hơn 3 năm thực hiện Luật TGPL, cụ thể là: nhận thức của người dân và chính cán bộ cơ quan Nhà nước, trong đó có các cơ quan pháp luật đã có nhiều thay đổi tích cực để bảo đảm tối đa tất cả các đối tượng TGPL đều được hưởng dịch vụ TGPL một cách dễ dàng, thuận lợi và không phải trả bất kỳ chi phí nào.
Bên cạnh đó, chất lượng TGPL không ngừng được nâng cao thể hiện qua việc nâng cao điều kiện, tiêu chuẩn người cung cấp TGPL tương đương luật sư duy trì số lượng vụ việc TGPL tối thiểu bắt buộc thực hiện hàng năm và có cơ chế đánh giá chất lượng TGPL đi cùng với tăng cường quản lý nhà nước và giám sát chất lượng. Mặc dù ngân sách còn nhiều khó khăn nhưng Chính phủ đã ưu tiên nguồn lực cho công tác TGPL; đưa TGPL lồng ghép vào các chương trình xoá đói giảm nghèo để ưu tiên huy động nguồn lực cho công tác TGPL này.
Thứ trưởng Nguyễn Khánh Ngọc phát biểu khai mạc tại Phiên thảo luận.
Qua đó, Thứ trưởng bày tỏ hy vọng kết quả của Phiên thảo luận sẽ giúp cộng đồng quốc tế hiểu thêm về những nỗ lực, kết quả, thành công và những thách thức, khó khăn của Việt Nam trong TGPL để từ đó có những hợp tác với Việt Nam trong lĩnh vực này.
Phát biểu tại Phiên thảo luận, ông Cù Thu Anh, Cục trưởng Cục TGPL cho biết, chính sách pháp luật và việc thực hiện TGPL trong thời gian qua đã khẳng định quyết tâm của Đảng và Nhà nước Việt Nam trong bảo đảm quyền được TGPL của công dân, bảo vệ các quyền con người, quyền công dân, đặc biệt là bảo vệ người nghèo, người yếu thế trong xã hội. Kết quả hoạt động TGPL đã có tác động tích cực trong việc đảm bảo chất lượng tranh tụng tại các phiên toà xét xử, bảo đảm thực hiện các quyền và lợi ích hợp pháp của người dân, nhất là những đối tượng yếu thế trong xã hội.
Ông Cù Thu Anh - Cục trưởng Cục TGPL, Bộ Tư pháp.
Đội ngũ Trợ giúp viên pháp lý đã được chuẩn hoá và được thường xuyên bồi dưỡng trau dồi kỹ năng tay nghề. Đến nay, đây là đội ngũ nòng cốt đảm nhận hầu hết các vụ việc TGPL bằng hình thức tham gia tố tụng. Nhiều Trợ giúp viên pháp lý thực hiện 70 – 90 vụ việc TGPL tham gia tố tụng/năm. Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đã đạt được, việc thực hiện TGPL cho người nghèo và nhóm yếu thế còn một số hạn chế. Cụ thể, so với số lượng người thuộc diện TGPL thì số vụ việc đã thực hiện được vẫn còn hạn chế; đội ngũ người thực hiện TGPL chưa nhiều, đặc biệt là các tỉnh miền núi…
Đẩy mạnh công tác TGPL
Do đó, trong thời gian tới, cần tăng cường khả năng tiếp cận dịch vụ TGPL cho người dân; tăng cường năng lực cung cấp dịch vụ TGPL có chất lượng cho người dân; lồng ghép công tác TGPL với các chính sách giảm nghèo của Nhà nước; thu hút các nguồn lực xã hội; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong TGPL…
Toàn cảnh Phiên thảo luận.
Ông Đỗ Ngọc Thịnh, Chủ tịch Liên đoàn Luật sư Việt Nam cho biết trong những năm vừa qua, một số Đoàn Luật sư (ĐLS) như ĐLSTP Hà Nội, ĐLSTP Hồ Chí Minh ngoài việc tổ chức TGPL miễn phí cho người dân ngay tại địa phương mình còn phối hợp với UBND các cấp ở tỉnh khác tổ chức các ĐLS đu TGPL miễn phí cho người dân, đồng bào dân tộc thiểu số.
Để công tác TGPL của luật sư ngày càng hiệu quả hơn nữa, Liên đoàn và các ĐLS cần tiếp tục nghiên cứu hướng dẫn cụ thể về việc trách nhiệm của ĐLS trong việc quản lý, giám sát luật sư tham gia thực hiện TGPL; đổi mới và đa dạng hoá về nội dung và hình thức tổ chức TGPL phù hợp với từng đối tượng, địa bàn; đẩy mạnh công tác bồi dưỡng luật sư cả về kỹ năng nghề nghiệp, kiến thức chuyên môn và đạo đức luật sư; tăng cường công tác truyền thông về hoạt động TGPL miễn phí của đội ngũ luật sư…
Tại Hội thảo, các đại biểu tham dự cũng tích cực trao đổi, thảo luận về các giải pháp tăng cường tiếp cận TGPL cho người nghèo và nhóm yếu thế.
(Phương Mai - Báo Pháp luật)