Trung tâm trợ giúp pháp lý (TGPL) nhà nước tỉnh Ninh Thuận sau khi tiếp nhận đơn yêu cầu TGPL của ông KaTơr Tơ, sinh năm 1961, cư trú taị thôn Tà Nôi, xã Ma Nới, huyện Ninh Sơn, tỉnh Ninh Thuậnđã ban hành Quyết định phân công Trợ giúp viên pháp lý bào chữa cho ông KaTơr Tơ từ giai đoạn điều tra của vụ án “Cố ý gây thương tích” theo quy định tại điểm c khoản 3 (thuộc điểm a, c khoản 1) Điều 134 Bộ luật hình sự (BLHS) năm 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017.
Nguyên nhân chính dẫn đến việc bị cáo phạm tội là do hành vi trái pháp luật của nạn nhân gây ra. Bị hại là cháu Cà Mau Khương, sinh ngày 19/4/2006, ở cùng thôn với bị cáo. Trong một lần nhậu cùng với bạn bè đến đêm khuya, cháu Khương đã chạy xe nẹt bô xung quanh thôn, gây ồn ào xóm làng…Lúc này bị cáo ra nhắc nhở bị hại vì bị cáo là Trưởng tộc họ KATƠR - là người có uy tín trong làng. Mặc dù đã nhắc nhở hai lần nhưng bị hại không nghe thậm chí còn chửi thề bị cáo, lấy đá ném vào vách nhà của bị cáo, cầm khúc cây chạy đến định đánh bị cáo. Mẹ của bị hại chạy đến ôm bị hại lôi về nhà nhưng bị hại vẫn tiếp tục chạy đến chửi thề và đòi đánh bị cáo “Tối nay tôi đánh chết ông này”. Qúa bức xúc về hành vi coi thường người lớn tuổi, coi thường pháp luật của bị hại nên bị cáo đã dùng ná cao su tự chế bắn viên bi về phía bị hại đứng. Mục đích của bị cáo là bắn vào tay của bị hại đang cầm khúc cây gỗ, tuy nhiên khi bị cáo đang ngắm bắn thì bị hại di chuyển nên bị cáo đã bắn trúng vào cung lông mày mắt bên phải của bị hại, hậu quả làm bị hại tổn thương cơ thể 33%.
Trong quá trình điều tra, truy tố bị hại yêu cầu bồi thường 6.400.000đ tiền chữa trị thương tích, bị cáo đã bồi thường xong. Tại phiên tòa sơ thẩm bị hại và đại diện hợp pháp của bị hại yêu cầu bồi thường thêm 50.000.000đ, bị cáo đồng ý.
Tại phiên tòa sơ thẩm trợ giúp viên pháp lý (TGVPL) đồng ý về tội danh mà Viện kiểm sát (VKS) truy tố bị cáo, đồng ý với quan điểm cho bị cáo hưởng án treo theo đề nghị của kiểm soát viên (KSV) vì bị cáo có 3 tình tiết giảm nghẹ trách nhiệm hình sự (TNHS) theo quy dịnh tại điểm b, e, s khoản 1, khoản 2 (mẹ bị cáo là người có công với cách mạng) Điều 51 BLHS 2015; Bị cáo có nhân thân tốt, chưa có tiền án, tiền sự; Bị cáo là đảng viên Đảng cộng sản Việt Nam từ năm 1997, là người đảng viên gương mẫu. Hiện nay bị cáo đã 61 tuổi là người cao tuổi, hoàn cảnh kinh tế gia đình cũng còn rất khó khăn, bị cáo đang làm bảo vệ cho trường Tiểu học Tà Nôi để nuôi 2 đứa cháu mồ côi cha mẹ (một cháu học lớp 5, một cháu học lớp 7). Cả hai người cháu cũng như người dân trong làng, trong xóm đều xem ông như “Người Bố già” Hơn nữa bản thân bị cáo có nhiều bệnh trong người thường xuyên phải uống thuốc điều trị nên sức khỏe có lúc không được đảm bảo. Trong quá trình lao động, công tác ở địa phương trước đây bị cáo có nhiều thành tích xuất sắc được tặng thưởng giấy khen (04 giấy khen của xã và huyện). Đối chiếu với quy định tại Điều 65 BLHS và Nghị quyết số 02/2018/NQ-HĐTP ngày 15/5/2018 của Hội đồng thẩm phán TANDTC thì bị cáo đủ điều kiện để hưởng án treo.
Bản án hình sự sơ thẩm số 30/2021/HS-ST ngày 07/12/2021 của Tòa án nhân dân huyện Ninh Sơn, tỉnh Ninh Thuận tuyên xử bị cáo Ka Tơr Tơ 02 năm tù về tội cố ý gây thương tích và tuyên buộc bị cáo phải có nghĩa vụ tiếp tục bồi thường cho bị hại 50.000.000đ.
Không đồng ý với bản án sơ thẩm về phần hình phạt, bị cáo đã kháng cáo, đề nghị tòa án cấp phúc thẩm sửa bản án theo hướng cho bị cáo được hưởng án treo. Hơn nữa VKSND huyện Ninh Sơn cũng có kháng nghị đề nghị cho bị cáo hưởng án treo.
Trong thời gian TAND tỉnh Ninh Thuận thụ lý để xét xử phúc thẩm…TGVPL đã nỗ lực hết sức thực hiện đồng thời nhiều biện pháp: hướng dẫn cho bị cáo cố gắng mượn tiền để bồi thường hết số tiền 50.000.000đ, bị hại và đại diện hợp pháp của bị hại có đơn xin giảm nhẹ TNHS xin cho bị cáo được hưởng án treo; trực tiếp làm việc với Bí thư đảng bộ xã Ma Nới để xác nhận về nhân thân cho bị cáo; làm việc với Chủ tịch UBND xã để xác nhận quá trình công tác của bị cáo và làm việc với Trưởng công an xã để xác bị hại là người hay quậy phá trong làng, đã nhiều lần bị công an nhắc nhở. Tất cả các tài liệu, chứng cứ được nộp cho TAND tỉnh để phục vụ cho việc xét xử phúc thẩm.
Ngày 13/4/2022 phiên tòa phúc thẩm được mở, nhìn bị cáo lo lắng, run sợ khi HĐXX tiến hành xét hỏi mà TGVPL cảm thấy đau lòng. Mặc dù đã tham gia biết bao nhiêu phiên tòa nhưng lần này TGVPL cảm thấy thời gian nghị án sao lại lâu đến thế. Khi HĐXX tuyên án chấp nhận kháng cáo của bị cáo và kháng nghị VKSND huyện Ninh Sơn, sửa bản án sơ thẩm tuyên xử bị cáo 02 năm tù nhưng cho hưởng án treo, cả “Người Bố già” và TGVPL đều vỡ òa trong hạnh phúc và vui mừngNhững giọt nước mắt hạnh phúc đã lăn trên gò má của “Người Bố già” thôn Tà Nôi.
Niềm vui của những người được TGPL miễn phí cũng chính là niềm vui của những người làm công tác TGPL, chia tay ra về “Người Bố già” thôn Tà Nôi không quên nói lời cảm ơn TGVPL, cảm ơn Đảng, cảm ơn Nhà nước đã ban hành chính sách TGPL miễn phí cho các đối tượng yếu thế trong xã hội. Đây chính là nguồn động lực để Trung tâm TGPL nhà nước tỉnh Ninh Thuận nói chung và các TGVPL nói riêng không ngừng cố gắng, nỗ lực, phấn đấu để đem lại công lý, công bằng cho những đối tượng yếu thế trong xã hội.
Đinh Thị Nhì
Trung tâm TGPL nhà nước tỉnh Ninh Thuận.